آموزش برق ساختمان, آموزش برق صنعتی, مقالات برق, ویدیو های آموزش برق

تفاوت سیم فاز و نول در برق – منشاء سیم نول کجاست؟

تفاوت سیم فاز و نول

تفاوت سیم فاز و نول نیز یکی از مواردی است که هر کسی که میخواهد با برق و سیم کشی ساختمان سر و کار داشته باشد باید بداند ما در این مقاله تفاوت سیم فاز و نول را به صورت ساده بررسی میکنیم و به شما خواهیم گفت دقیقاً تفاوت سیم فاز و نول چیست؟ و منشأ این تفاوت را خواهیم دانست، هم چنین در این مقاله به شما می گوییم که تفاوت سیم فاز و نول در کجا و چگونه اتفاق می افتد.

تشخیص دادن سیم فاز و نول از یکدیگر

شاید شما با فاز متر کار کرده باشید یا شاید کار نکرده اید اگر از فاز متر استفاده کرده اید حتماً سیم فاز را از نول تشخیص داده اید پس اگر می دانید که کار با فاز متر چگونه است لطفاً به قسمت بعدی مقاله بروید چون ما در این قسمت کار با فاز متر را تو ضیح خواهیم داد.

برای این که در برق بتوانیم فاز را از نول تشخیص دهیم به ابزاری به نام فاز متر نیاز داریم فاز متر در الکتریکی ها موجود است، خوب برای تشخیص فاز از نول در پریز های برق سر فاز متر را در یکی از سوراخ های پریز قرار می دهیم و سر انگشت شست مان را به ته فاز متر می چسبانیم اگر لامپ فاز متر روشن شد یعنی آن سیم فاز است و اگر فاز متر روشن نشد چند احتمال وجود دارد:

  1. سوراخی از پریز که فاز متر در آن است سیم نول است
  2. پریز برق دار نیست 
  3. فاز متر خراب است

تفاوت سیم فاز و نول در چیست؟

همان طور که شما هم می دانید در برق (تک فار) به دو رشته سیم نیاز داریم  که همان فاز و نول هستند این دو همیشه در برق مکمل یک دیگر هستند؛ یعنی یکی از سیم ها برق در آن است  که همان سیم فاز است و سیم دیگر، برق را بر می گرداند که همان سیم نول است، سیم نول فقط سیم فاز را کامل می کند مانند یک جفت، و برقی در آن نیست، می توان آن را در روز لمس کرد ولی در شب این کار را نکنید چون یک برقی حدود 70 ولت از آن عبور میکند که به آن برگشت فاز می گویند (توضیح برگشت فاز کمی کسل کننده و تخصصی است که از آن صرف نطر می کنیم ) و همانطو طور که در بالا گفتیم برای تشخیص دادن سیم فاز و نول از فاز متر استفاده می کنیم.

منشأ تفاوت سیم فاز و نول در  برق از کجاست؟

 

تفاوت سیم فاز و نول

برای این که بدانید منشأ سیم نول در برق هایی که ما مصرف می کنیم کجاست، به تصویر بالا تو جه کنید، همان طور که می بینید سیم نول از مرکز سه سیم فاز به وجود می آید، شاید یک سوال در ذهن تان مطرح شود که چرا سیم نول وقتی که با سیم فاز وصل است برق دار نمی شود وبی خطر است؟ خوب این قانون بر می گردد به هندسه، وقتی سه سیم فاز با زاویه اختلاف فاز 120 درجه(سیم های آبی در تصویر) کنار هم باشند مرکز آنها خنثی یا صفر می شود که در مرکز سه فاز یک سیم خارج می شود و از آن به عنوان نول استفاده می کینم.

تا حالا به ترانسفورماتور های تو محله ها تون توجه کردید؟ این ترانس ها فقط 3 رشته ورودی دارند و وقتی برق رو کاهش می دهند 4 خروجی به ما می دهند، به تصویر زیر توجه کنید تا درک بهتری از این قضیه داشته باشید و اینکه بدانید سیم نول از کجا به وجود میاد.

تفاوت سیم فاز و نول

توضیخ عکس: وروودی 3 فاز 20 کیلو ولت که همان 20 هزار ولت است ار پست های برق می آید به ترانس در محله ها و ترانس کارش این است که برق را کاهش بدهد و به دست مصرف کننده برساند، خروجی هم که 4 عدد است یعنی 3 فاز و یک نول که هر مصرف کننده ای بسته به نیاز خود میتواند از کنتور های یک فاز یا سه فاز استفاده کند.

سوال؟ پس چرا سیم های تیر برق تو محله ها 5 رشته است؟

از پایین اگر در نظر بگیرید 3 رشته پایینی، 3 فاز است و چهارمین رشته فاز شهر داری است که برای چرغ معابر از آن استفاده می شود و پنجمین رشته نول است.

تفاوت سیم فاز و نول

دیدگاهی در مورد “تفاوت سیم فاز و نول در برق – منشاء سیم نول کجاست؟

  1. پوریا دوستکام گفت:

    با سلام و خسته نباشین میخواستم بدونم مصرف کنندi ما برق رو از یک j; فاز میگیره و برگشتش از نول خارج میشه میخواستم بدونم چرا نول برق دار نیست و این جریان برگشتی از نول در نهایت کجا میره ؟

    1. سلام در بین پنجاه کامنت اخیر به این مورد پاسخ دادیم

  2. رامین گفت:

    سلام مهندس خسته نباشی
    مهندس تو برق کشی ساختمان مگه نول نقش برگشت جریان برای فاز رو ایفا نمیکنه؟ پس چطور نول برق نداره و فازمتر میزنیم روشن نمیشه؟

    1. سلام چون نول از مرکز اتصال ستاره گرفته میشه و به در مرکز ستار با اختلاف زاویه 120 درجه یک نقطه خنثی یا صفر هست و باعث میشه ولتاژی در نول نباشه تا مادامی که این زاویه به هم بخوره هر سه زاویه 120 درجه نباشه که این اتفاق معمولا زمانی زخ میده که بار مصرفی روی هر سه فاز متعادل نباشه

  3. حسین گفت:

    سلام.
    یک ساختمون سه واحدی داریم که دارای سه کنتور تکفاز برای واحدها و یک کنتور سه فاز برای مشاعات است. برق واحدها مشکی نداره ولی یکی از سه فاز خارج شده از کنتور مشاعات ، فازمتر و مصرف کننده ها رو روشن نمی کنه. آیا این طبیعیه و فقط از دو تا از فازهای اون برای مصرف کننده های تکفاز میشه استفاده کرد یا اینکه، این فاز مشکلی داره و از هر کدام از فاز ها بهمراه نول باید بشه مصرف کننده های تکفاز رو تغذیه کرد؟
    پیشاپیش تشکر

    1. سلام ظاهرا مشکل داره چون باید هر سه فاز با فاز متر بگیرین روشن بشه و هر کدون بتونن مصرف کننده تک فاز رو روشن کنن

  4. جابر نارویی گفت:

    س.تیر برق فاصله اش از خونه ام دوره حدود۱۰۰متر من سیم فاز از کنتور وصل کردم .سیم نول از خونه همسایه گرفتم خونه اش حدود ۱۰متره موقه ای کولر روشن می کنم روشن نمیشه هیچ لامپها هم خاموش میشه. لطفا توضح بدید که با این روش میشه برق خونه ام بصورت قوی کار کنه .ضمنن با این کار پول برق من به قبض همسایه نمیره .یا برعکس پول برق همسایه برای قبض من نمی یاد خواهش توضح دهید .کابل خیلی گرونه بخاطر همین من سیم فاز شماره۴گرفتم .نول هم گفتم از همسایه بگیرم که ارزونتر در بیاد خواشا راهنماییم کنید باتشکر

    1. سلام روشن نمیشه یا روشن میشه و ضعیفه اگر مقدوره بیشتر توضیح بدین ممنون میشم

  5. سجاد گفت:

    باسلام
    من میخوام از یه برق سه فاز ۳۲ آمپری از هر فازش حدود ۷۰۰۰ وات برق به صورت مداوم بکشم ( با سیم ۶ برای هر فاز) یعنی در مجموع ۲۱۰۰۰ وات که همه این سه فاز به یک نول ( سیم ۶) وصل میشه سوالم اینه که در این صورت سیم نول جواب میده ذوب نمیشه یعنی جریانی که از هر سه تا سیم فاز رد میشه همونم از نول رد میشه یانه؟ خیلی ممنون میشم کامل توضیح بدین

    1. سلام سیم نول تون رو پیشنهاد میکنم حد اقل 10 بزارین

  6. عبدلرضاصادقی گفت:

    با سلام و خسته نباشید مهندس شما که میگید برگشت فاز شبها اتفاق میفته توضیح میدید که به چه صورت با تشکر

    1. سلام شب کلیه لامپ ها مثل چراغ معابر و… روشن میشه و بار شبکه اهمی میشه باعث میشه ولتاژی از سمت فاز به نول منتقل بشه

  7. علی گفت:

    سلام من که نمیدونم فاز و ننل یا فاز .. از پایه یاد میخوام بگیرم چیه چه برام مناسبه=

    1. سلام کتاب شوک الکتریکی رو پیشنهاد میکنم

  8. محمد گفت:

    سلام برق منزل بنده زماني كه مينياتوري داخل واحد قطع ميكنم سيم ها هر دو برق داره
    در هر حالت هر دو سيم برق داره و فاز متر آن را روشن ميكنه
    حتي زماني كه برق از داخل واحد كلا قطع ميشه
    يه سوال ديگه اينكه نور مخفي (ريسه هاي ال اي دي ) در شب بدون زدن كليد روشن ، نور خيلي كمي داره و روشنه

    1. سلام شما ظاهرا برگشت فاز دارین و راه حل هر دو سوال تون زمین کردن سیم نول تون هست در سیم نول نور فاز متر کمتر هست

  9. علی گفت:

    سلام من که نمیدونم فاز و ننل یا فاز .. از پایه یاد میخوام بگیرم چیه چه برام مناسبه

  10. رامین گفت:

    درود مهندس

    من یک عدد ct رو در کلید محافظ جان باز کردم…و شامل لایه های نازک ورق فلزی بود….سوالم اینه که ct چطوری جریان رو اندازه میگیره؟ با عبور حریان از این لایه ها چطوری CT تشخیص میده که جریان عبوری چقدره؟ و جریان نشتی رو در کلید محافظ جان تشخیص میده؟ یا در ct هایی که جریان رو بصورت دیجیتالی نشون میدن چطوری ct این جریان رو تشخیص میده و از طریق چه مکانیزمی به ما اعلام میکنه؟

    1. مکانیزمش بر اساس میدان مغناطیسی حول ورق هست و طبق این میدان ، مقدار جریان توسط امپر متر سنجیده میشه

  11. ابوالفضل گفت:

    سلام
    مهندس ببخشید من یک برق تک فاز رو از طریق کابل میخوام انتقال بدم بع طول 800متر و میخوام فقط فاز رو انتقال بدم و نول رو از زمین بگیرم .میخواستم ببینم چاه نول رو خودم میتونم درست کنم ؟

    1. سلام نول رو میبایست از مرکز ترانس تون دریافت کنین و چاه نول جهت جلوگیری از برگشت فاز حفر میکنند

  12. ابراهیم امجد گفت:

    با سلام و عرض ادب.من در یک کارگاه ساختمانی بعنوان برقکار شاغلم.دیروز وقتی وارد دفتر کارم شدم متوجه شدم که کیس کامپیوتر و محافظ کاملا دچار آتش سوزی شده است تا جایی که محافظ کاملا ذوب شده و کامپیوترم کلیه قطعاتش سوخته بود پس از بررسی متوجه شدم نول از ترمینال جدا شده.ضمنا تغذیه برق ما هم یک کنتور سه فاز 63آمپره..ممنون میشم اگه بصورت علمی و فرمولی توضیح بدید که قطع شدن نول در صورت نامتعادل بودن و متعادل بودن چه عوارضی را ایجاد میکند.

    1. سلام قطع بودن نول به خودی خود هیچ عوارضی نداره و مورد شما یا نول با فاز اتصال کوتاه کرده که در این حالت هم کلید مینیاتوری میبایست برق رو قطع کنه که احتمالا مینیاتوری تون خراب بوده و اتصالکوتاه باعث اتش سوزی شده

  13. HU گفت:

    پس اگه برق داره چرا پس روزها روشنایی معابر روشن نیست

  14. HU گفت:

    سلام آیا فاز شب روزها برق داره

  15. احسان گفت:

    سلام دوست گرامی…من یه دستگاه صوتی دک هیتاچی دارم که چون برق مستقیم رو از طبقه ی امپلی فایرش دیگری میگرفته درون خودش ترانس AC-DC نداره اما روی مدارش هم جای ترانس هم فیوزوهم کلید قطع ووصل وجودداره وحتی جای اون شاسی بلند رو‌هم گذاشته که ازجلو قطع ووصل بشه و خود این دستگاه بتونه بصورت مجزا هم استفاده بشه….عکسش رو‌گرفتم به ایمیلتون میفرستم.چیزی که هست یه طرف ترانسی که روی مدارطراحی شده پنج اتصال وسر دیگهذچهاراتصال داره….ایامیتونم هر ترانس دیگه یی رو ازمدارمشابه این بردارم و به جای اون بزارم….؟ممنونم ازلطفتون…

    1. سلام اگر رنج ولتاژی شون مثل هم باشه اره میتونین

  16. محمدرضا گفت:

    سلام .درود
    سوالی داشتم خدمتتون من رشتم برق صنعت هست و الان ترم دو دانشگاه هستم ولی خیلی برق صنعت از نظر عملی ضعیفم به طوری که از روی نقشه نمیتونم کارعملی کار کنم که ممکنه مشکل از همون ورود به هنرستان باشه که اصلا پی گیرش نبود
    می خواستم بدونم اموزشگاهایی وجود داره برق صنعتو کامل از صفر اموزش بدن خیلی علاقه پیدا کردم یاد بگیرم ولی نمیدونم کجا باید یاد بگیرم لطفا راهنماییم کنید
    سپاس

    1. سلام برای رفع این مشکل پیشنهاد میکنم بسته جامع برق صنعتی رو تهیه کنین
      https://kalengi.ir/product/jame/

  17. حمید گفت:

    سلام
    دوستان در کنتور های دیجیتالی فاز را از کنتور و نول را از زمین میگیرم باز هم کنتور جساب میکند

    میشه یک کمی معلومات بدهید

    1. سلام کنتور دیجیتالی سی تی داخلی داره و از اون طریق سیگنال اندازه گیری ارسال میشه و هر چه قدر از فاز جریان عبور کنه محاسبه میشه

  18. محمود روزبهانی گفت:

    سلام تشکر از آگاهی رسانی خوب و علمی و فنی تان
    لطفا نقشه سر بندی موتور دو سرعته تک فاز ( با سه سیم ) به خازن دو سیمه و کلید دارای تند و کند را آموزش دهید
    با تشکر روزبهانی

    1. سلام سعی مکنیم در اموزش های اینده به این مورد نیز بپردازیم

  19. فرهاد جوزایی گفت:

    سلام ممنون میشم جواب سوالمو بدید دیشب پریزهای خونمونو با فزمتر امتحان کردم هردو سوراخ روشن میشد وهیچ مشکلی هم نبود رفتم سیم فاز ونول را از کنتور جدا کردم کامل بازم دوتا سیم کنتور برق داشتند چون تاریک بود مجبور شدم وصلشون کنم وکردم ورول عادی برقرار است زنگ هم زدم اتفاقات توضیح دادم گفت چیز مهمی نیست میاییم چک میکنیم.

    1. سلام این مورد برگشت فاز هست و معمولا در شب رخ میده
      و با زمین کردن سیم نول برطرف میشه

  20. جواد رستمی گفت:

    سلام کی گفته فازمتر همیشه فاز و نول رو نشون میده این تصور غلط هست و خیلی ها به خاطر همین اشتباه جونشونو از دس دادن در برخی موارد فاز متر روشن نمیشه و در بعضی موارد هم با فاز روشن میشه هم با نول نکته بعدی که خواستم بهتون بگم اینه که به صورت قراردادی در تمام دنیا نول و صفر در نظر میگیرن و فاز رو مثبت ولی در واقع نول مثبت هست و فاز منفی. نکته بعدی اینه که شما اگه سه تا فازو بهم متصل کنید نول تشکیل نمیشه بلکه منفجر میشه اگه سه تا فازو به یک مصرف کننده به صورت مجزا متصل کنید مثل سلف از اون سر دیگش باید سه تا شونو به هم متصل کنید تا نول تشکیل بدن

    1. مشتکرم از توضیحات تون دوست عزیز

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *