طراحی تابلو برق فشار ضعیف

طراحی تابلو برق فشار ضعیف یکی از مواردی است که یادگیری آن برای یک مونتاژ کار امری ضروری است ، در این مقاله به قطعاتی که برای مونتاژ یک تابلو برق فشار ضعیف نیاز است را یاد خواهیم گرفت به طور کلی تابلو برق فشار ضعیف به دو دسته تقسیم می شوند:

1- تابلو  فرمان الکتریکی فشار ضیف

این تابلو ها همان مدار های راه اندازی موتور های الکتریکی به وسیله ی کنتاکتور  یا یک جعبه فیوز بزرگ می باشند؛که برای تغییر حالت قطع و وصل موتور های الکتریکی از آنها استفاده می شود .و هنگام طراحی تابلو برق فشار ضعیف عناصری از مانند استارت و استوپ ها، لامپ های سیگنال، کلید ها و دستگاه های اندازه گیری به عنوان عناصر خارجی در تابلو های برق فشار ضعیف استفاده می شود ؛

داخل تابلو های برق فشار ضعیف ترمینال هایی وجود دارندکه رابط عناصر داخلی تابلو و مصرف کننده ها هستند همانند پریز ها که ما از آنها برق دریافت کنیم ، از ترمینال ها هم ،برق مورد نیاز مان را در یافت می کنیم .

آرایش داخلی سیم ها در تابلو برق فشار ضعیف معمولا به دو صورت انجام میگیرد:

• استفاده از سیم های مفتولی و فرم دادن سیم داخل تابلو به وسیله دست(این روش کم کم منسوخ شده است وروش دوم محبوب شده است)
• استفاده از کانال های تابلویی که این کانال ها که یک محفطه مستطیل پلاستیکی درب دار است که سیم های برق در این کانال های قرار گرفته و در انتها درب کانال را می بندیم.

 2- تابلو توزیع انرژی الکتریکی فشار ضعیف

تابلو های توزیع به دو دسته ی تک فاز و سه فاز تقسیم می شوند.

به طور کلی هنگام طراحی تابلوهای توزیع انرژی الکتریکی باید به این نکته ی مهم توجه داشته باشیم که فیوز های فرعی به هیچ وجه نباید از فیوز های اصلی بزرگتر باشد ویا برابر آن باشد، در این صورت در زمان بروز اتصال کوتاه قبل از قطع شدن فیوز های فرعی، فیوز های اصلی قطع می شوند .

چندی پیش وقتی در حال عیب یابی برق یک آپارتمان در بندر عباس  بودم این مورد واقعا درد سر ساز شد چون من می خواستم محل اتصال کوتاه را پیدا کنم ولی وقتی در حین عیب یابی بودم چندین بار فیوز فرعی که همان جعبه فیوز داخل آپارتمان بود می پرید واتفاقی که افتاده بود، هم فیوز داخل جعبه فیوز می پرید و هم فیوز اصلی که در پارکینگ بود و به علاوه محافظ جان یعنی هر سه با هم می پرید ودلیل این مشکل هم این بود که هر سه مورد از فیوز ومحافظ جان 25 آمپر استفاده کرده بودند و هر بار که فیوز می پرید باید هر سه را فیوز را مجدد بالا می زدیم.

وسایل لازم برای طراحی تابلو برق فشار ضعیف

در هر تابلو برق احتمال دارد که از یک وسیله خاصی استفاده شده باشد که در سایر تابلو های برق از آن استفاده نمی شود ولی عموماً در طراحی تابلو برق فشار ضعیف از موارد زیر استفاده می شود که با این وسایل وقطعاتی که در تابلو های برق استفاه می شود آشنا می شویم.

• محفظه تابلو برق فشار ضعیف ( باکس تابلو).
• فیوز های مینیاتوری (همین فیوز هایی که زیر کنتور های منزل همه ی ما است).
• ریل فیوز و ریل ترمینال که محل قرار گرفتن فیوز ها ، ترمینال ها و سایر وسایل های به کار رفته در تابلو برق است.
• ترانس جریان و ترانس ولتاژ که در تابلو های برق فشار ضعیف از آنها برای اندازه گیری ولتاژ و جریان استفاده می شود.
• سر کابل ها وسر سیم ها که وقتی سیم را لخت کردیم، سر سیم را به وسیله دستگاه های پرس به سیم متصل می کنیم تا ایمنی تابلو ، اتصالات محکم وزیبایی در تابلو برق بالا برود.
• مقره های پلاستیکی یا سرامیکی که و قتی از شین های مسی در تابلو استفاده می شود از مقره ها به عنوان  عایق بین شین و محفظه ی تابلو استفاده می شود.
• کانال های پلاستیکی یا داکت تابلو یی که در بالا به آن اشاره کردیم.
• لامپ ها سیگنال که برای مشخص شدن برق دار بودن هر فاز از آن استفاده می شود.
• شین یا شمش های مسی که برای قسمت نول و ارت تابلو از آن استفاده می شود.
• سیم های برق که برای اتصال دادن قطعات از آنها استفاده می شود.
• کلید های اتوماتیک که هم نقش کلید را ایفا می کند وهم به عنوان یک فیوز مادر در تابلو های برق فشار ضعیف از آن استفاده می شود.
• دستگاه های اندازه گیری که هنگام طراحی تابلو های برق فشار ضعیف روی درب تابلو برق تعبیه میکنند و برای نشان دادن مقدار ولتاژ و جریان مصرفی از آنها استفاده می شود و در دو نوع دیجیتال وآنالوگ موجود است.
• کنتاکتور ها،کنتاکتور ها به عنوان یک کلید مغناطیسی در تابلو عمل می کند به نحوی که در سرعت بالا سه فاز را هم زمان برای ما قطع یا وصل میکند.
• استوپ و استارت ها که در تابلو های برق برای فرمان دادن به کنتاکتور ها از آن استفاده می شود و به آن کلید فرمان نیز می گویند و روی درب تابلو های برق نصب می شوند.
• بیمتال ها که در موقع طراحی تابلو برق فشار ضعیف ، وقتی که مصرف کننده موتور باشد از آن اها استفاده می شود به نحوی که اگر موتور بیش از حد داغ کند بیمتال موتور را قطع میکند، بی متال ها زیر کنتاکتور ها نصب می شود.
• تایمر ها تاخیر در قطع وتاخیر در وصل  که عمل قطع و وصل کردن برق به صورت زمان دار واتوماتیک انجام می دهد.
• کلید خطای جریان یا به اصطلاح عمومی کلید های محافظ جان.
• فتوسل ها یا سنسور های نوری که به کنتاکتور متصل می شود و اتوماتیک در شب و روز برق را قطع ووصل میکند.

قطعاتی که روی درب تابلو برق نصب می شوند

در بالا به طور کلی اشاره هایی به قطعاتی که روی درب تابلو نصب میشدند کردیم و در اینجا آنها را به صورت مجزا نام می بریم تا بهتر در ذهن خود بسپارید؛

1. لامپ های سیگنال
2. وسایل اندازه گیری ولتاژ و جریان
3. کلید های استوپ و استارت یا کلید های فرمان
4. گاهی اوقات تلق های هواکش را نیز روی درب های تابلو برق نصب میکنند

ممکن است هنگام طراحی تابلو برق فشار ضعیف از وسایل وقطعات دیگری مانند اینورتر یا سافت استارها یا درایو ها و… استفاده شود که این موارد را در مقاله های آینده مورد بررسی قرار خواهیم داد