رله پیلز چیست؟ آموزش سیم بندی رله پیلز
امنیت در طراحی مدارات برق صنعتی اهمیت بالایی دارد و رله پیلز (Pilz) یکی از برجستهترین المانهای امنیتی در طراحی مدارات برق صنعتی است. این رله با حساسیت بالایی طراحی شده و به سرعت میتواند تمام خطاهای رخ داده و شرایط قطع اضطراری در سیستم برق صنعتی را شناسایی کند. رله پیلز ابزاری برای اطمینان از عملکرد ایمن دستگاه در شرایطی مانند فشردن کلید امرجنسی و یا عملکردهایی مانند کلید فشار الکترونیکی، گیتهای ایمنی، طراحی مدارات با کنترل دو دست و حتی مدارات با تاخیر زمانی است. کاربرد رله پیلز برای افزایش ایمنی در مدارات برق صنعتی است. قاعدتاً بدون این رله نیز میتوانید مدارات برق صنعتی خود را طراحی کنید. اما کاربرد رله پیلز (Pilz) ضریب اطمینان و شرایط کارکرد ایمن مدارات برق صنعتی شما چه برای دستگاه و چه برای انسان (اپراتور دستگاه) افزایش میدهد.
در ویدیوی زیر هر آنچه که در مورد رله پیلز نیاز است بدانید را خدمت شما توضیح دادیم
فهرست مطالب
چرا از رله پیلز استفاده میکنیم؟
کاربرد رله پیلز تضمین عملکرد ایمن دستگاه در شرایط بحرانی است. به عنوان مثال حالتی را در نظر بگیرید که به علت خطای سیستم و یا هر اتفاق دیگر کلید امرجنسی دستگاه را فشردهاید. در این صورت انتظار دارید که دستگاه در هر شرایطی کاملا متوقف شود. اما ممکن است حالتهایی از قبیل عملکرد ناقص PLC و یا سنسورها و خیلی چیزهای دیگر مانع از توقف اضطراری دستگاه شوند. در این صورت قطعاً با یک شرایط ایمن روبرو نیستید.
اما اگر در مدار فرمان برق صنعتی از رله پیلز استفاده کرده باشید، ضریب اطمینان از عملکرد ایمن قطعاتی مانند کلیدهای امرجنسی بسیار زیاد است و مطمئن هستیم که هیچ نوع فالتی در عملکرد ایمن دستگاه آنهم برای بحرانیترین شرایط تأثیرگذار نیست.
معرفی ترمینالهای رله پیلز
رله پیلز طراحی کاملاً متفاوت و البته کاربرد بسیار خاصتری به نسبت از دیگر رلهها دارد. بنابراین روش سیمبندی آن به کلی متفاوت از دیگر انواع رله انجام میشود. در این رله ۱۲ عدد ترمینال در دو سمت بدنه آن وجود دارد که به ترتیب برای اتصال در سمت ورودیها و خروجیهای رله هستند. تفکیک ترمینالها در سیم بندی رله پیلز به قرار زیر است:
- ترمینالهای استارت: از این ترمینالها برای آغاز به کار رله پیلز استفاده میکنند. ترمینالهای S33 و S34 برای راهاندازی رله پیلز هستند. موقعیت این ترمینالها در ردیف اول از بخش بالایی بدنه رله پیلز است.
- ترمینالهای ورودی: ترمینالهای S21 و S22 به همراه ترمینالهای S11 و S12 به عنوان ترمینالهای ورودی رله پیلز هستند.
- ترمینال تغذیه: ترمینالهای A1 و A2 برای تغذیه رله پیلز هستند. البته لازم است تا با دقت مشخصههای فنی رله را مطالعه کنید و نوع ولتاژ تغذیه را بررسی نمایید. انواع این رلهها با تغذیه ۲۴ ولت AC و یا DC طراحی میشوند. با اتصال برق ۲۴ ولت AC یا DC با توجه به نوع بوبین شرایط راهاندازی رله پیلز برقرار است.
روش سیم بندی رله پیلز (کاربرد ترمینالها)
رله پیلز قطعه امنیتی است. بنابراین به عنوان یک رله عملیاتی استفاده نمیشود. یعنی نمیتوانیم از رله پیلز برای تعریف یک وظیفه در دستگاه استفاده کنیم، بلکه قرار است مراحل ایمن انجام وظایف دیگر بخشهای دستگاه را زیر نظر داشته باشد. این رله به عنوان ابزار ایمنی در مسیر مدار فرمان دیگر بخشهای دستگاه از قبیل PLC قرار میگیرد.
سیم بندی رله پیلز با اتصال برق ۲۴ ولت به ترمینالهای تغذیه A1 و A2 آغاز میشود. در این صورت رله روشن است؛ اما برای آغاز کار به تحریک ترمینالهای استارت یعنی S33 و S34 نیاز دارد. این ترمینالها همان بخش امنیتی رله پیلز هستند و قرار است تا عملکرد دقیق بخشهای مختلف دستگاه را زیر نظر بگیرد. به عنوان مثال میتوانیم خروجی رله PLC را به این ترمینالها متصل کنیم.
اتصال ترمینالهای S33 و S34 به معنای آغاز عملیات در رله پیلز است. به عنوان مثال اگر از تیغه NO در PLC و یا کلید امرجنسی در اتصال S33 و S34 رله پیلز استفاده شده باشد، پس از تحریک، این رله در شرایط عملیاتی قرار گرفته و LED های CH1 و CH2 بر روی بدنه رله پیلز روشن میشوند. هر کدام از LED های CH1 و CH2 مربوط به یکی از رلههای داخلی پیلز هستند. اما این رلههای CH1 و CH2 در پیلز چه هستند و چه وظایفی دارند؟
کارایی رلههای CH1 و CH2 در پیلز
اگر تغذیه رله پیلز را تأمین کرده باشید و مدار فرمان امرجنسی و یا تیغه NO از سمت PLC به ترمینالهای استارت (S33 و S34) متصل شود، عملاً رله پیلز در حالت عملیاتی قرار دارد. در این صورت به دو رله داخلی CH1 و CH2 دسترسی داریم. تیغههای NO هر کدام از این رلهها در مسیر ترمینالهای ۱۳ و ۱۴ و یا ۲۳ و ۲۴ رله پیلز قرار دارند. این رلهها برای اطمینان از عملکرد ایمن تجهیزات مانند کلیدهای امرجنسی هستند.
در شرایط معمولی و بدون استفاده از رله پیلز باید تیغه NC کلید امرجنسی را مستقیم در مدار فرمان قرار دهیم. اما ممکن است شرایط ایمنی با خطاهایی در دیگر بخشهای سیستم همراه شود. ولی میتوانیم با بهرهمندی از رلههای داخلی CH1 و CH2 پیلز برای سیمبندی ایمن کلیدهای امرجنسی استفاده کنیم. کافی است از کلیدهای امرجنسی در مسیر ترمینالهای ورودی S21 و S22 و یا ترمینالهای S11 و S12 مربوط به رلههای CH1 و CH2 قرار دهیم و از تیغههای NO داخل آنها برای تکمیل مدار فرمان استفاده کنیم. به این ترتیب عملکرد کلیدهایی مانند امرجنسی تحت نظارت رله پیلز قرار دارد و مطمئن هستیم که این رله از تأثیر هر نوع خطایی در عملکرد ایمن دستگاه جلوگیری میکند.
حتی این امکان وجود دارد که از هر دو رله CH1 و CH2 برای امنیت یک کلید امرجنسی استفاده کنیم. کافی است مدار فرمان امرجنسیهای ۱ و ۲ را برای ترمینالهای ورودی S21، S22 و همچنین S11 و S12 سیمبندی کنیم و کنتاکتهای NO مربوط به هر کدام از رلههای CH1 و CH2 را به شکل سری با هم سیمبندی کنید. در این صورت ضریب ایمنی رله بیلز برای قطع کامل و بدون هر نوع خطای دستگاه برقرار است.
آیا به رله پیلز نیاز دارید؟
رله پیلز یک رله امنیتی دو کاناله است که ضریب ایمنی دستگاههای برق صنعتی در به کارگیری کلیدهای امرجنسی و یا کلیدهای قطع خودکار را افزایش میدهد. در ویدیوی کالنجی با جزئیات کامل از نحوه سیمبندی، عملکرد و ضرورت استفاده از این نوع رلهها صحبت کردهایم.
رله پیلز قطعه عملیاتی نیست، اما برای افزایش ضریب ایمنی مدار برق صنعتی قطعه کاملاً سودمندی است. بدون رله پیلز هم میتوانید مدارات برق صنعتی خود را تکمیل کرده و دستگاههای اتوماسیون و ماشینآلات صنعتی خود را طراحی کنید. اما اهمیت این رله در شرایط خاص و ایمن بسیار بالا است. در هر صورت اگر لازم است تا دستگاه در شرایط کاملاً ایمن کار کند و هر نوع فالتی تأثیری در سیگنالهای امنیتی نداشته باشد، بهتر است به کارگیری رله پیلز را جدی بگیرید.