نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز

نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز چگونه است؟ این سوالی که گاهاً ممکن است به آن بر بخوریم و نیاز باشد تا اجزای داخلی و نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز یاد بگیریم، به همین خاطر در این آموزش برق ساختمان در کالنجی به نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز میپردازیم و در ویدیو های زیر به صورت عملی کنتور تک فاز و سه فاز را باز میکنیم تا نمای داخل کنتور را مشاهده کنید.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال ۳ فاز و تکفاز

کنتور برق از اصلی‌ترین تجهیزات الکترونیکی است که در هر خانه و کارگاهی چه برای مصارف برق تکفاز و ۳ فاز استفاده می‌شود. کنتور برق برای راه‌اندازی توان مصرف شده طراحی ‌شده است. به ‌هر حال وقتی از برق شبکه سراسری استفاده می‌کنید، لازم است تا هزینه توان مصرفی را پرداخت کنید و تنها راه پی بردن به جزئیات مصرف برق شما چه در مصارف تکفاز و یا ۳ فاز استفاده از انواع کنتور می‌باشد.

در گذشته از کنتور برق های آنالوگ استفاده می‌شد. اما حالا تمام کنتور‌های جدید از نوع کنتور برق دیجیتال هستند. کنتور برق دیجیتال پایش بهتری از مقدار توان مصرفی تجهیزات دارد. از طرفی حجم اطلاعات مفیدتری مانند مقدار توان مصرفی، جریان لحظه‌ای، ولتاژ و… را منتقل می‌کند. لکن در نهایت با یک تجهیز تمام الکترونیکی در برق صنعتی و خانگی مواجه هستیم که ممکن است خراب شود. در این ‌صورت آیا از جزئیات بخش‌های الکترونیکی کنتور برق دیجیتال اطلاع دارید؟ آیا می‌دانید که این تجهیزات چگونه پایش دقیق خود از مقدار توان مصرفی شما را اندازه می‌گیرند؟ در فیلم آموزشی تهیه شده توسط سایت کالنجی مجری آموزش برق صنعتی به سراغ این کنتورهای دیجیتال رفته‌ایم و می‌خواهیم ببینیم که در داخل این تجهیزات اندازه‌گیری توان مصرفی دستگاه‌های برقی از چه بخش‌هایی استفاده ‌شده است.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال ۳ فاز

کنتور برق دیجیتال ۳ فاز برای اندازه توان مصرفی در واحدهای صنعتی و کارگاهی طراحی شده است. این کنتور با اتصال سری شده در مسیر هر سه فاز ورودی فضای کارگاه قرار می‌گیرد. کنتور برق دیجیتال ۳ فاز به شکلی طراحی ‌شده است تا مقدار توان مصرفی هر فاز را جداگانه پایش نماید. به ‌این ‌ترتیب چه با اعمال بارهای ۳ فاز که جریان کشی همگن دارند و یا با نصب تجهیزات تکفاز بر روی هر کدام از فازها می‌توانیم اطلاعات دقیق مقدار توان مصرفی هر فاز را جداگانه گزارش نماییم. طبیعتاً تا زمانی‌ که تمام مصرف‌کنندگان ما تجهیزات برق ۳ فاز هستند، مقدار جریان عبوری و توان مصرفی هر کدام از فازها یکسان است. اما قطعاً حضور تجهیزات تکفاز محیط کارگاه تعادل جریان کشی فازها را نامنظم می‌کند که در نهایت به پایش جداگانه از هر فاز نیاز داریم.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال از ۳ طبقه تجهیزات الکترونیکی تشکیل شده ‌است. این بخش‌ها از اندازه‌گیری تا پایش اطلاعات به شکل بخش‌های مجزا اما متصل به‌ هم در امتداد هم حضور دارند تا کلیت هر کنتور برق دیجیتال را تشکیل دهند. این ۳ طبقه تجهیزات الکتریکی به‌ قرار زیر هستند.

• برد پردازش اطلاعات کنتور برق دیجیتال؛ این برد در انتهای پروسه اندازه‌گیری کنتور طراحی ‌شده است و وظیفه آن پردازش اطلاعات اعم از مقدار ولتاژ، جریان و توان مصرفی هر فاز به شکل جداگانه است. برد دارای یک صفحه نمایش برای نشان‌ دادن دقیق و دسته‌بندی شده اطلاعات می‌باشد.
• برد قدرت که وظیفه سوییچ کردن جریان برق ۳ فاز از سمت ورودی تا خروجی کنتور را بر عهده دارد. برد قدرت اطلاعات خام از عبور برق ۳ فاز را تبدیل به رشته اطلاعات دیجیتال برای تحلیل در برد پردازش خواهد کرد.
• طبقه تجهیزات اندازه‌گیری که با عنوان CT می‌شناسیم. CT ها برای پایش لحظه‌ای بار مصرفی و جریان عبوری هر فاز هستند. هر CT یک تجهیز اندازه‌گیری است که در اتصالی سری شده با هر فاز مستقلاً عمل کرده و اطلاعات خام را برای تحلیل در طبقات بالاتر تهیه می‌کند.

روش اندازه‌گیری جریان در کنتور برق دیجیتال چگونه است؟

برای پی بردن به توان مصرفی تجهیزات الکترونیکی باید مقدار جریان عبوری هر فاز را جداگانه اندازه‌گیری کنیم. برای این منظور تجهیزات اندازه‌گیری با عنوان CT طراحی ‌شده است که به شکل سری در مسیر عبور جریان هر فاز قرار می‌گیرند.

طبیعتاً می‌دانید که ما در حال اندازه‌گیری جریان تجهیزات ۳ فاز محیط کارگاهی هستیم و این تجهیزات مقدار جریان کشی بالایی دارند. لذا نمی‌توانیم مستقیم از جریان عبوری هر فاز برای اندازه‌گیری در برد الکتریکی کنتور برق ۳ فاز استفاده کنیم. تجهیزات اندازه‌گیری CT به شکل ایزوله شده فرایند اندازه‌گیری جریان هر فاز را انجام می‌دهند. به ‌این ‌ترتیب که هر کدام از این CT ها دارای دو سیم ‌پیچ است. یکی از آنها در سمت جریان اصلی هر فاز قرار گرفته و با القای سیم‌ پیچ دوم مقدار جریان عبوری هر فاز را معین می‌کند. به ‌این ‌صورت هرگز جریان سنگین ۳ فاز وارد بخش‌های الکترونیکی کنتور برق نمی‌شود. اما با القای سیم ‌پیچ ثانویه CT، اطلاعات کافی برای اندازه‌گیری توان مصرفی هر فاز در اختیار ما قرار گرفته است.

اجزای داخلی کنتور برق تکفاز

طراحی بخش‌های داخلی کنتور برق دیجیتال تکفاز ساده‌تر از نمونه‌های ۳ فاز می‌باشد. به هر صورت در مصرف‌کنندگان تکفاز با مقدار جریان‌های سنگینی مواجه نیستیم. لذا می‌توانیم با نصب رله‌های الکترونیکی مقدار جریان عبوری فاز اصلی را در برد اصلی کنتور دیجیتال اندازه‌گیری کنیم. بنابراین در طراحی این کنتورها فقط یک طبقه برد الکترونیکی طراحی ‌شده است. تمامی المان‌های اندازه‌گیری، تحلیل اطلاعات و نمایش اطلاعات بر روی همین برد طراحی ‌شده است.

کنتور برق تکفاز دو بخش مجزا دارد. بخش زیرین کنتور یک قاب ساده پلاستیکی است که برای محافظت از ترمینال‌های اتصال سیم‌های فاز و نول طراحی‌ شده است. در این بخش ۴ ترمینال حضور دارد. ترمینال اول مربوط به فاز از سمت تیر برق است. ترمینال آخر نیز برای اتصال فاز مصرف‌کنندگان بعد از کنتور برق دیجیتال تعبیه شده ‌است. دو ترمینال وسط هر دو برای اتصال نول، یکی از سمت تیر برق و دیگری به سمت مصرف‌کنندگان تکفاز هستند. این دو ترمینال نول با یکدیگر در ارتباط هستند. یک اتصال نول نیز برای برد الکترونیکی کنتور نصب شده است.

اما اتصال سیم فاز تیر برق تا سیم فاز مصرف‌کنندگان تکفاز پس ‌از کنتور از طریق برد الکترونیکی می‌باشد. برد طراحی ‌شده برای اندازه‌گیری مقدار جریان عبوری از این خط فاز است. این برد دارای CT اندازه‌گیری، بخش الکترونیک قدرت و قسمت‌های تحلیل اطلاعات است. در نهایت هر آنچه لازم است را از طریق یک صفحه نمایش به شکل اطلاعات دیجیتال شده اعم از جریان عبوری، سطح ولتاژ و مقدار کلی توان مصرفی و توان لحظه‌ای نمایش داده می شود.