راهنمای خرید مولتی متر مناسب برق ساختمانی و صنعتی موضوع این آموزش کالنجی است. در آموزش های گذشته آموزش کار با مولتی متر را خدمت تان ارائه کردیم.
مولتی متر ابزاری کوچک اما همه کاره در فعالیت‌های برق ساختمانی و برق صنعتی است. وقتی یک مولتی متر مناسب را تهیه کرده باشید، حالا با اطمینان کامل در هر نوع فعالیت برق ساختمانی و صنعتی حاضر هستید. زیرا به راحتی می‌توانید انواع پارامترها اعم از سطح ولتاژ برق AC و DC، مقدار جریان AC یا DC، مقاومت، مقدار خازن و حتی عملکرد دیودهای صنعتی و الکترونیکی را اندازه‌گیری کنید. اما در سطح بازار تنوع گسترده‌ای از انواع مولتی متر با کیفیت‌های متفاوت و کاربردهای متنوع حضور دارند. در این صورت مولتی متر مناسب شما کدام است؟
در فیلم آموزشی زیر به نکته‌هایی از راهنمای خرید مولتی متر مناسب اشاره شده است.
فهرست مطالب
معیارها برای خرید مولتی متر مناسب
کافی است در سطح بازار حاضر شوید تا با انبوه مدل‌ها از برندهای مختلف در زمینه طراحی انواع مولتی متر روبرو شوید. اما شما فقط یک مولتی متر می‌خواهید و قاعدتاً علاقه دارید تا بهترین و مناسب‌ترین آنها را تهیه کنید. دقت کنید که عبارت بهترین با مناسب‌ترین مولتی متر متفاوت است. لذا توصیه می‌کنیم که در هر صورت هنگام خرید مولتی متر به نیاز و بودجه خود توجه کنید تا مناسب‌ترین آنها را انتخاب کنید. برای این منظور بهتر است به ۳ معیار کلیدی توجه کنید:
مولتی متر با قیمت مناسب در محدوده بودجه خود تهیه کنید
یک مولتی متر خوب با کیفیت ساخت مناسب که سطح امکانات قابل قبولی داشته باشد، در حال حاضر قیمت آن چیزی در حدود ۲.۵ میلیون تومان است. مولتی مترهای بسیار گران‌تر نیز هستند که دارای ویژگی‌ها و یا کاربردهای خاصی هستند. در عین حال مولتی مترهای خیلی ارزان معمولاً انتظارات ما از دستگاهی کارآمد و مطمئن را پاسخ‌گو نیستند.
مولتی متر از برند معتبر تهیه کنید
در انتخاب برند حساس باشید و صرفاً به علت قیمت کمتر محصول هر برند متفرقه را تهیه نکنید. اگر چه کیفیت ساخت، کارایی و جان سختی محصول اهمیت بالایی دارد؛ اما بحث برند از منظری دیگر حائز اهمیت است. اول آنکه شما به اندازه‌گیری دقیق پارامترهای الکتریکی نیاز دارید و معمولاً مولتی مترهای تولید شده از برندهای گمنام دقت خوبی ندارند. دوم آنکه، مولتی متر گارانتی داشته باشد.
امکانات و قابلیت‌های مولتی متر
متغیرهای الکتریکی بسیار زیاد هستند و مولتی مترها برای اندازه‌گیری همین متغیرها مانند سطح ولتاژ، جریان، مقاومت و… طراحی شده‌اند. اما همه مولتی مترها از امکانات اندازه‌گیری یکسان برخوردار نیستند. در هنگام خرید مولتی متر مناسب حتماً به قابلیت‌های آن توجه کنید. برخی قابلیت‌های پایه از قبیل اندازه‌گیری ولتاژ AC و DC، اندازه‌گیری جریان AC و DC در رنج‌های مختلف، اندازه‌گیری مقاومت، اندازه‌گیری دیود و… است که بهتر است همگی این امکانات اندازه‌گیری در مولتی متر انتخاب شده شما وجود داشته باشد.
در فیلم آموزشی گروه کالنجی با در نظر گرفتن تمامی این معیارها و بررسی تمامی محصولات بازار مولتی متر UNI-T 3.3 Plus را انتخاب کرده‌ایم. این مولتی متر تمامی معیارهای مطرح شده را دارد. قیمت مناسب، دقت اندازه‌گیری عالی، کیفیت ساخت مطلوب، شهرت برند در کنار بهره‌مندی از امکانات و قابلیت‌های کافی از جمله ویژگی‌های برجسته مولتی متر UNI-T 3.3 Plus هستند.
امکانات پایه در مولتی مترها کدامند؟
در راهنمای خرید مولتی متر مناسب توجه و تأکید ما برای تهیه محصولی است که از امکانات کافی برخوردار باشد. هر اندازه قابلیت‌های اندازه‌گیری مولتی متر بیشتر باشد و در طراحی آن از متغیرهای بیشتری استفاده شود، قاعدتاً قیمت آن نیز بالاتر است. با این وجود امکانات پایه در مولتی مترها به قرار زیر است:
- ولتاژ AC
- ولتاژ DC
- تست دیود، مقاومت، خازن و تست بیزر
- اندازه‌گیری جریان AC و DC
- NCB (سنسور تشخیص جریان مجاورتی)
تقریباً تمامی مولتی مترهای پایه بازار دارای این امکانات هستند؛ اما در جانمایی آنها و یا ارائه‌ی رنج‌های گوناگون تفاوت‌هایی دارند. مثلاً ممکن است مولتی متر برای اندازه‌گیری جریان در حدود میلی آمپر طراحی شده باشد و یا جریان AC تا DC را در حد چند ده آمپر اندازه‌گیری کند. برخی از مولتی مترها نیز دارای سلکتور تنظیم رنج اندازه‌گیری هستند.
آیا به تمامی این امکانات پایه نیاز داریم؟
دیدگاه شما در تعداد امکانات و قابلیت‌های اندازه‌گیری مولتی متر کاملاً وابسته به نوع کاربرد شما دارد. در راهنمای خرید مولتی متر مناسب تأکید کردیم که محصول متناسب با نیاز خود را تهیه کنید. مثلاً در سطح بازار می‌توانید برخی مولتی مترهای خوش ساخت از برندهای مطرح اما با قیمت بسیار کمی را پیدا کنید.
در این مولتی مترها از برخی امکانات ویژه مثلاً اندازه‌گیری جریان و یا ولتاژ DC استفاده نشده است. اگر قطعاً اطمینان دارید که به آپشن حذف شده نیازی ندارید، تهیه مولتی متر کم آپشن مناسب است. اما بعید است که در فعالیت‌های حرفه‌ای برق صنعتی و یا ساختمانی به تمامی امکانات پایه مولتی مترها نیاز پیدا نکنید.
تفاوت مولتی مترهای RMS و True RMS در چیست؟
برای درک بهتر این دو عبارت و تفاوت های این دو عبارت پیشنهاد میکنم ویدیوی زیر را مشاهده کنید.
در هنگام خرید مولتی متر مناسب حتماً به نوع RMS و یا True RMS بودن آن توجه کنید. برخی از مولتی مترهای بازار قابلیت True RMS دارند و همین قابلیت ویژه در قیمت مولتی متر کاملاً تأثیرگذار است و حتی در شرایط کاربردی آنها برای اندازه‌گیری تجهیزات خاص صنعتی نقش بازی می‌کنند. در برق صنعتی با ۳ نوع شکل موج سینوسی روبه‌رو هستیم:
شکل موج سینوسی عادی
یک موج سینوسی کامل با دو نیم سیکل متقارن است. عموم جریان‌های AC در فعالیت‌های صنعتی و ساختمانی چنین شکل موجی دارند.
شکل موج سینوسی هارمونیک
نوعی موج سینوسی نامتقارن است. به شکلی که در نیم سیکل‌های مثبت و منفی جریان‌های AC این شکل موج‌ها، هارمونیک‌هایی دیده می‌شود. در چنین حالتی شکل موج سینوسی به هم خورده است و حالت متوازن ندارد. موج‌های سینوسی در تجهیزات تحت نویزهای سنگین چنین می‌شوند.
شکل موج‌های شبه سینوسی
موج‌هایی هستند که به مانند شکل موج سینوسی در نیم سیکل‌های مثبت و منفی شکل می‌گیرند، اما حالتی کاملاً سینوسی شده ندارند. مانند شکل موج خروجی درایوها، UPS، استاپ لایزر و… چنین حالت‌هایی دارند.
تفاوت مولتی مترهای RMS و True RMS در تشخیص این شکل موج‌های سینوسی است. با استفاده از هر نوع مولتی متر اعم از RMS و یا True RMS می‌توانید شکل موج سینوسی عادی را اندازه‌گیری کنید. اما مولتی مترهای عادی توانایی اندازه‌گیری شکل موج‌های سینوسی هارمونیک دار و یا شبه سینوسی را ندارد و اندازه‌گیری آنها اشتباه است. برای اندازه‌گیری شکل موج‌های هارمونیک دار و یا شبه سینوسی از مولتی مترهای True RMS استفاده می‌کنند.
سخن پایانی خر
مولتی متر دستیار شما در تمامی فعالیت‌های برق صنعتی و خانگی است. برای هر نوع عیب‌یابی، تعمیرات، طراحی و اجرا و… هم برای فعالیت‌های برق ساختمانی و هم برای فعالیت‌های برق صنعتی به این دستیار همیشه همراه نیاز دارید. اما زمانی موفق هستید که مولتی متر شما در اندازه‌گیری متغیرهای مورد نظر شما توانمند باشد، طراحی جان سختی داشته باشد و اندازه‌گیری‌های دقیق ارائه کنید. نکته‌هایی که در عین سادگی مهمترین فاکتورها در راهنمای خرید مولتی متر مناسب هستند.