آموزش برق ساختمان, مقالات برق, ویدیو های آموزش برق

نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز

نحوه کار کنتور برق دیجیتال

نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز چگونه است؟ این سوالی که گاهاً ممکن است به آن بر بخوریم و نیاز باشد تا اجزای داخلی و نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز یاد بگیریم، به همین خاطر در این آموزش برق ساختمان در کالنجی به نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز میپردازیم و در ویدیو های زیر به صورت عملی کنتور تک فاز و سه فاز را باز میکنیم تا نمای داخل کنتور را مشاهده کنید.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال ۳ فاز و تکفاز

کنتور برق از اصلی‌ترین تجهیزات الکترونیکی است که در هر خانه و کارگاهی چه برای مصارف برق تکفاز و ۳ فاز استفاده می‌شود. کنتور برق برای راه‌اندازی توان مصرف شده طراحی ‌شده است. به ‌هر حال وقتی از برق شبکه سراسری استفاده می‌کنید، لازم است تا هزینه توان مصرفی را پرداخت کنید و تنها راه پی بردن به جزئیات مصرف برق شما چه در مصارف تکفاز و یا ۳ فاز استفاده از انواع کنتور می‌باشد.

در گذشته از کنتور برق های آنالوگ استفاده می‌شد. اما حالا تمام کنتور‌های جدید از نوع کنتور برق دیجیتال هستند. کنتور برق دیجیتال پایش بهتری از مقدار توان مصرفی تجهیزات دارد. از طرفی حجم اطلاعات مفیدتری مانند مقدار توان مصرفی، جریان لحظه‌ای، ولتاژ و… را منتقل می‌کند. لکن در نهایت با یک تجهیز تمام الکترونیکی در برق صنعتی و خانگی مواجه هستیم که ممکن است خراب شود. در این ‌صورت آیا از جزئیات بخش‌های الکترونیکی کنتور برق دیجیتال اطلاع دارید؟ آیا می‌دانید که این تجهیزات چگونه پایش دقیق خود از مقدار توان مصرفی شما را اندازه می‌گیرند؟ در فیلم آموزشی تهیه شده توسط سایت کالنجی مجری آموزش برق صنعتی به سراغ این کنتورهای دیجیتال رفته‌ایم و می‌خواهیم ببینیم که در داخل این تجهیزات اندازه‌گیری توان مصرفی دستگاه‌های برقی از چه بخش‌هایی استفاده ‌شده است.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال ۳ فاز

کنتور برق دیجیتال ۳ فاز برای اندازه توان مصرفی در واحدهای صنعتی و کارگاهی طراحی شده است. این کنتور با اتصال سری شده در مسیر هر سه فاز ورودی فضای کارگاه قرار می‌گیرد. کنتور برق دیجیتال ۳ فاز به شکلی طراحی ‌شده است تا مقدار توان مصرفی هر فاز را جداگانه پایش نماید. به ‌این ‌ترتیب چه با اعمال بارهای ۳ فاز که جریان کشی همگن دارند و یا با نصب تجهیزات تکفاز بر روی هر کدام از فازها می‌توانیم اطلاعات دقیق مقدار توان مصرفی هر فاز را جداگانه گزارش نماییم. طبیعتاً تا زمانی‌ که تمام مصرف‌کنندگان ما تجهیزات برق ۳ فاز هستند، مقدار جریان عبوری و توان مصرفی هر کدام از فازها یکسان است. اما قطعاً حضور تجهیزات تکفاز محیط کارگاه تعادل جریان کشی فازها را نامنظم می‌کند که در نهایت به پایش جداگانه از هر فاز نیاز داریم.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال از ۳ طبقه تجهیزات الکترونیکی تشکیل شده ‌است. این بخش‌ها از اندازه‌گیری تا پایش اطلاعات به شکل بخش‌های مجزا اما متصل به‌ هم در امتداد هم حضور دارند تا کلیت هر کنتور برق دیجیتال را تشکیل دهند. این ۳ طبقه تجهیزات الکتریکی به‌ قرار زیر هستند.

  • برد پردازش اطلاعات کنتور برق دیجیتال؛ این برد در انتهای پروسه اندازه‌گیری کنتور طراحی ‌شده است و وظیفه آن پردازش اطلاعات اعم از مقدار ولتاژ، جریان و توان مصرفی هر فاز به شکل جداگانه است. برد دارای یک صفحه نمایش برای نشان‌ دادن دقیق و دسته‌بندی شده اطلاعات می‌باشد.
  • برد قدرت که وظیفه سوییچ کردن جریان برق ۳ فاز از سمت ورودی تا خروجی کنتور را بر عهده دارد. برد قدرت اطلاعات خام از عبور برق ۳ فاز را تبدیل به رشته اطلاعات دیجیتال برای تحلیل در برد پردازش خواهد کرد.
  • طبقه تجهیزات اندازه‌گیری که با عنوان CT می‌شناسیم. CT ها برای پایش لحظه‌ای بار مصرفی و جریان عبوری هر فاز هستند. هر CT یک تجهیز اندازه‌گیری است که در اتصالی سری شده با هر فاز مستقلاً عمل کرده و اطلاعات خام را برای تحلیل در طبقات بالاتر تهیه می‌کند.
نحوه کار کنتور برق دیجیتال

روش اندازه‌گیری جریان در کنتور برق دیجیتال چگونه است؟

برای پی بردن به توان مصرفی تجهیزات الکترونیکی باید مقدار جریان عبوری هر فاز را جداگانه اندازه‌گیری کنیم. برای این منظور تجهیزات اندازه‌گیری با عنوان CT طراحی ‌شده است که به شکل سری در مسیر عبور جریان هر فاز قرار می‌گیرند.

طبیعتاً می‌دانید که ما در حال اندازه‌گیری جریان تجهیزات ۳ فاز محیط کارگاهی هستیم و این تجهیزات مقدار جریان کشی بالایی دارند. لذا نمی‌توانیم مستقیم از جریان عبوری هر فاز برای اندازه‌گیری در برد الکتریکی کنتور برق ۳ فاز استفاده کنیم. تجهیزات اندازه‌گیری CT به شکل ایزوله شده فرایند اندازه‌گیری جریان هر فاز را انجام می‌دهند. به ‌این ‌ترتیب که هر کدام از این CT ها دارای دو سیم ‌پیچ است. یکی از آنها در سمت جریان اصلی هر فاز قرار گرفته و با القای سیم‌ پیچ دوم مقدار جریان عبوری هر فاز را معین می‌کند. به ‌این ‌صورت هرگز جریان سنگین ۳ فاز وارد بخش‌های الکترونیکی کنتور برق نمی‌شود. اما با القای سیم ‌پیچ ثانویه CT، اطلاعات کافی برای اندازه‌گیری توان مصرفی هر فاز در اختیار ما قرار گرفته است.

اجزای داخلی کنتور برق تکفاز

طراحی بخش‌های داخلی کنتور برق دیجیتال تکفاز ساده‌تر از نمونه‌های ۳ فاز می‌باشد. به هر صورت در مصرف‌کنندگان تکفاز با مقدار جریان‌های سنگینی مواجه نیستیم. لذا می‌توانیم با نصب رله‌های الکترونیکی مقدار جریان عبوری فاز اصلی را در برد اصلی کنتور دیجیتال اندازه‌گیری کنیم. بنابراین در طراحی این کنتورها فقط یک طبقه برد الکترونیکی طراحی ‌شده است. تمامی المان‌های اندازه‌گیری، تحلیل اطلاعات و نمایش اطلاعات بر روی همین برد طراحی ‌شده است.

کنتور برق تکفاز دو بخش مجزا دارد. بخش زیرین کنتور یک قاب ساده پلاستیکی است که برای محافظت از ترمینال‌های اتصال سیم‌های فاز و نول طراحی‌ شده است. در این بخش ۴ ترمینال حضور دارد. ترمینال اول مربوط به فاز از سمت تیر برق است. ترمینال آخر نیز برای اتصال فاز مصرف‌کنندگان بعد از کنتور برق دیجیتال تعبیه شده ‌است. دو ترمینال وسط هر دو برای اتصال نول، یکی از سمت تیر برق و دیگری به سمت مصرف‌کنندگان تکفاز هستند. این دو ترمینال نول با یکدیگر در ارتباط هستند. یک اتصال نول نیز برای برد الکترونیکی کنتور نصب شده است.

نحوه کار کنتور برق دیجیتال

اما اتصال سیم فاز تیر برق تا سیم فاز مصرف‌کنندگان تکفاز پس ‌از کنتور از طریق برد الکترونیکی می‌باشد. برد طراحی ‌شده برای اندازه‌گیری مقدار جریان عبوری از این خط فاز است. این برد دارای CT اندازه‌گیری، بخش الکترونیک قدرت و قسمت‌های تحلیل اطلاعات است. در نهایت هر آنچه لازم است را از طریق یک صفحه نمایش به شکل اطلاعات دیجیتال شده اعم از جریان عبوری، سطح ولتاژ و مقدار کلی توان مصرفی و توان لحظه‌ای نمایش داده می شود.

دیدگاهی در مورد “نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز

  1. خداکرم گفت:

    سلام و عرض ادب
    مهندس جان برق منزل ما دایم دچار افت ولتاژ هست و دستگاهها دایم روشن خاموش میشن هر چه هم به اداره برق خبر میدم کاری نتونستن انجام بدن و فقط یه بار فاز برق رو از تیر برق عوض کردن ولی باز هم فایده ندارد .البته این اتفاق از ساعت 11تا 16چند بار در طول روز برای هر روز هست ،آیا راهی داره ؟

    1. سلام و درود تنها راه حل شما گذاشتن دستگاه استابلایزر هست تا ولتاژتون تثبیت بشه

  2. پدی گفت:

    اگر از کنتور دیجیتال که زده ۱۰۰امپر ولی فیوز ۳۲ امپر هست ولی بخوایم جریان بیشتری بکشیم و فیوز ۴۰ امپری بزاریم پای کنتور میشه

    1. سلام و درود بله شدن که میشه و در اغلب منازل جنوب این کار را انجام میدن اما مصرف مجاز شما ۳۲ آمپر هست و اگر بیشتر از این مقدار مصرف کنید مصرفتون بیش از حد مجاز انشعاب شماست.

  3. کاربر مهمان گفت:

    سلام مهندس خسته نباشید .اگه نول رو از کنتور سه فاز کشاورزی قطع کنیم .ایا باز هم ۶ ساعت قطعی برق رو خواهیم داشت ؟ جواب بدین لطفا

    1. کاربر مهمان گفت:

      سلام .اگر کنتور هوشمند براتون نصب شده باشد قطع نول فرقی براتون نخواهد داشت چون رله داخلی کنتور برق را قطع خواهد نمود

  4. ابراهیم گفت:

    سلام وفت بخیر
    مهندس اگر بمدت یکماه ورودی سیم فازونول کنتور قطع شود بعداز صل شدن معلوم میشه یا اطلاعات و وپاک نمی‌شود باهمان ریست نمی‌شود منتظرجوابتون هستم ممنون

    1. سلام وقتتون بخیر بستگی به باتری داخلی کنتور داره اگر کنتور قدیمی احتمال اینکه باتریش خراب شده باشه هست و اگر باتری خراب باشه اطلاعات رو ذخیره نمی‌کنه و ریست می‌شه ولی اگر باتری سالم باشه اون دیتای قبل رو ذخیره می‌کنه

  5. مجید گفت:

    باسلام.
    کنتور سه فاز دارم.مدتی ارور میداد…الان چند مدته صفحه پردازنده کلا قطع هست و هیچ محاسبه‌ای نداره.. بازش کردم ک درستش کنم..روی کلید ها گاهی ک فشار میدم مجدد صفحه ظاهر میشه اما انگار ولتاژ خیلی پایینه و کمرنگه و بعد چند ثانیه دوباره کمرنگ تر و قطع میشه..

    1. سلام و درود باید اداره برق برین تا یک مامور بیاد و براتون بررسی کنه که اگر مشکلی داشته باشه حل کنه

  6. گل زاده گفت:

    سلام خسته نباشید،کنتور مادیجیتاله.هزینه برق زیاد بود اداره برق مراجعه کردم یه نفر اومدفاز،و نول ورودی از تیربق را با فاز و نول ورودی به خونه رو عوض کرد ،الان کنتور کار میکنه اما شماره نمیندازه

  7. مرتصی گفت:

    سلام و ادب آیا از سه کنتور تک فاز می‌شود برای راه اندازی دستگاه سه فاز استفاده کرد؟

    1. سلام و درود بستگی داره که از کدوم رشته سیم تیر برق گرفته شده باشه اگر هر کنتور از یک فاز شبکه سه فاز گرفته شده باشه میشه استفاده کرد و اگر هر سه کنتور از یک فاز تیر برق گرفته شده باشه نمی‌شه استفاده کرد.

  8. محمد گفت:

    سلام. ممنون ازینکه وقت میذارید و جواب کامنتها رو میدید.
    سوالی داشتم. اگه از سیم ورودی برق کنتور دیجیتال (سیمی که از تیر به کنتور اومده)، یه انشعاب فاز و نول گرفته شه، و برای مدت محدودی (درحد ۱ ثانیه) این فاز و نول، به فاز و نول سیم خروجی برق کنتور (سیمی که از کنتور بسمت خونه میره) وصل شه، کنتور میفهمه و علامت دستکاری میده؟

    1. سلام خیر مشخص نمی‌شه

  9. رضا گفت:

    با سلام
    در کنتور دیجیتال تک فاز اگر فیوز را در حالت قطع(پایین) قرار دهیم فاز قطع میشود ایا نول هم قطع میشود؟ یعنی اگر یک سیم فاز از کنتور دیگری(الکترو مغناطیس) و نول از این کنتور فیوز قطع شده بگیریم جریان داریم؟ ایا کنتورها مصرف میاندازه؟
    ممنون

    1. سلام
      کلا مبنای محاسبه رو سیم فاز انجام میشه

  10. حمید گفت:

    درود
    اگر بخوام برای مصرف کننده تک فاز از کنتور ۳ فاز استفاده کنم، نحوه محاسبه آمپر به چه صورته؟ آیا کنتور ۳ فاز ۳۲ آمپر، ۳ عدد فاز با ظرفیت ۳۲ آمپر دارد (جمعا ۹۶ امپر بصورت تک فاز ) یا جمع آمپر مصرفی هر ۳ فاز اگر بیش از ۳۲ آمپر بشه ، قطع میکنه؟

    1. سلام بله دقیقا ۳ عدد فاز با ظرفیت ۳۲ آمپر به خواهد داد

  11. ناصر گفت:

    سلام اگر نول کنتور را از بیرون قطع کنیم و فقط از فاز آن استفاده کنیم و نول را از بیرون بیاوریم آیا کنتور باز هم محاسبه میکند

    1. سلام تغذیه کنتور قطع میشه و نمیتونه محاسبه کنه

    2. حسین گفت:

      سلام خسته نباشید استاد
      اگه سیم نول از زمین بگیریم و از فاز کنتور استفاده کنیم بازم هم کنتور برامون حساب میکنه یا ن؟

    3. سلام و درود سیم فاز مبنای محاسبات کنتور هست و محاسباتی روی سیم نول صورت نمی‌گیره

  12. احسان گفت:

    سلام وقتتون بخیر
    اگه سیم فاز ورودی به کنتور قبل از ورود به کنتور یه شاخه بکشیم و به سیم خروجی فاز بعد از کنتور وصل کنیم چه اتفاقی میفته
    کنتور نمیخونه یا کمتر میخونه؟

    1. هادی گفت:

      کمتر میخونه..

    2. علی گفت:

      سلام کنتور سه فاز داریم از راه دور توسط اداره برق قطع میشه راهی داره غیرفعالش کنم

  13. محمد یز گفت:

    سلام هزینه این دوره من دومیلیون وششصد هزار تمان آمد باتوجه به اینکه میادوره وپایان درور به موقع پرداخت میکنم رفتم اداره برق می گم بابا من هیچ چیزی داخل منزلم اضاف نشده که برق مصرف کنه چ ا اینقدر مصرفم بالا رفته حدود 1800میگن استفاده کردی باید چه کنم ماها قبل حدود 250تا بوده میشه کنترل خراب باشهچطور درست بودنش چک کنم با تشکر از مهندس

    1. سلام و درود
      باید از اداره برق درخواست بدین مامور بفرستن برای چک کنتور

  14. سعید گفت:

    سلام روی کنتور ما فیوز جهت قطع کردن برق نیست کنتور دیجیتالی هست چطور باید برق ساختمون رو‌قطع کنم

    1. سلام و درود باید یک برقکار بیارین و یک کلید مینیاتوری کنار کنتور براتون نصب کنه

    2. رضا گفت:

      سلام. فیوز کنتور برق دیجیتالی رو از کجا بفهمیم پریده و وصل کنیم. سه شاخه برق اتصال کرد و برق قطع شد.

    3. سلام کلید مینیاتوری کنار کنتور هست که باید به سمت بالا باشه
      اگه پایین بود پریده

  15. علی سیدخانی گفت:

    سلام الان برق واحد من لامپ ترکید قطع شد. الان فیوز پریده یا اشکال چی هست. کنتور دیجیتالی هست

    1. سلام و درود
      احتمال زیاد اتصالی در سرپیچ لامپ پیش اومده
      کلید لامپ رو خاموش کنید و بعدش چک کنید هر کدوم از کلید های مینیاتوری تون پایین بود بالا بزنید تا درست بشه

    2. جواد گفت:

      سلام آیا معیوب بودن کابل ورودی کنتور تک فاز خانه که باعث اتصالی بشه در کارکرد کنتور تاثیر داره

    3. سلام اگه کابل تیر برق تا ورودی کنتوره، بله احتمال سوختن کنتور هست

    4. حمید گفت:

      سلام مهندس
      دو طبقه داریم که یکی مصرفش خیلی زیاد هست و اون یکی خالی هست و هر دو طبقه از یک فاز ترانس اداره برق استفاده میکنه اگه بخوایم متعادلش کنیم که نصف نصف بشه بهترین کار به چه شکلی هست؟

    5. سلام و درود اگر صرفاً همین دو کنتور روی یک ترانس هست می‌تونید مصرف رو نصف کنید یعنی نصف مصرف کننده‌ها رو به صورت تقریبی روی کنتور دوم قرار بدید ولی اگر در یک محله هستید و تعداد زیادی کنتور داره نیاز نیست کار خاصی انجام بدید چون تاثیر زیادی نخواهد داشت.

  16. علی گفت:

    سلام اگه فاز خونه به فاز ورودی یعنی تیر برق توی ترمینال اول وصل شن یعنی جفتشون برن توی ترمینال فاز تیر برق کنتور دیجیتالی محاسبه ای انجام میده؟ باتشکر

  17. ایزدی گفت:

    سلام میخواستم بدونم این اطلاعات کنتور که برق ضعیفی دارند آیا خروجی میشه ازش بگیریم که از طریق کابل شبکه بیاریمش داخل خونه بندازیم روی کامپیوتر خونه

    1. کاربر مهمان گفت:

      سلام وقت بخیر مهندس جان کنتور برق منزل همیشه دو تا چراغ ش مدام میزنه دوتا یخچال جدید روشنایی و تلویزیون ولی مبلغ بالا میاد میخوام کنتور بسوزونم و یه کنتور جدید برام بیارند سوال م اینجا فاز و نول خود کنتور رو به هم وصل کنم با یه سیم توپ و ضخیم شما راه کاری داریند بهم بگیند سپاسگزارم

    2. ممد گفت:

      سلام وقت بخیر مهندس جان کنتور برق منزل همیشه دو تا چراغ ش مدام میزنه دوتا یخچال جدید روشنایی و تلویزیون ولی مبلغ بالا میاد میخوام کنتور بسوزونم و یه کنتور جدید برام بیارند سوال م اینجا فاز و نول خود کنتور رو به هم وصل کنم با یه سیم توپ و ضخیم شما راه کاری داریند بهم بگیند سپاسگزارم

    3. سلام وقتی اون چراغ چشمک میزنه یعنی مصرفتون بیش از مقدار تعیین شده هست و کنتور جدید هم بیارین بازم همین داستانه

  18. Ali گفت:

    خیلی مچکرم یه دنیا ممنون پس یعنی وقتی فاز قطعه کنتور فقط نول رو محاسبه نمیکنه درسته؟

  19. Ali گفت:

    سلام و خسته نباشید یه سوال داشتم ممنون میشم اگر جواب بدید یه کنتور برق داریم که از یه طرف کابل از پایه برق بهش وصله (ورودی) و از طرف دیگه خروجی (کابلی که میره برای استفاده) هرکابل هم دارای فاز و نول هست حالا اگر ما فاز رو داشته باشیم مثلا از تیر برق جدا کشیدیم و به کنتور وصل نیست و فقط از سیم نول که از کنتور عبور میکنه استفاده میکنیم ینی از سیم های فاز و نول که از کنتر عبور میکنن برای استفاده فقط از نول استفاده میکنیم و فاز قطعه کنتور اینرو محاسبه میکنه یعنی فقط نولی که داریم استفاده میکنیم محاسبه میکنه؟ و اگر محاسبه میکنه کمتر محاسبه میکنه ؟ یا اینکه فقط در صورتی محاسبه میکنه که باید از فاز و نول باهم استفاده کنیم؟ ممنون میشم جواب بدید

    1. سلام و درود مساله مهم فاز هست و اندازه گیری از سیم فاز انجام میشه

    2. حسن گفت:

      سلام
      چطور میشه شدت جریان یا بهتر بگم اتصالی چیزی رخ داده یا از برق خانه کسی از گوشه کنار(همسایه)دزدی میکنه متوجه بشیم با کنتورهای جدید در آنالوگ راحت بود .

    3. سلام و درود
      از طریق آمپرمتر میشه تشخیص داد. به این صورت که شما همه مصرف کننده‌هاتون رو خاموش بکنید اگر جریانی از آمپرمتر در حال عبور بود مثلاً ۲ آمپر،۵ آمپر و… مشخص هست که مصرف کننده‌های دیگری علاوه بر مصرف کننده‌های خود شما وصل کنتور هست.

  20. حسینی گفت:

    سلام آیا کنتور ۳فاز را میتوان با برق تکفاز استفاده کرد ؟

    1. سلام و درود
      بله میشه

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *