آموزش برق صنعتی, مقالات برق, ویدیو های آموزش برق

راه اندازی موتور سه فاز

راه اندازی موتور سه فاز

راه اندازی موتور سه فاز

راه اندازی موتور سه فاز در انواع مختلف در اینترنت به صورت تئوری وار بیان شده است کافیست بنویسید آموزش راه اندازی موتور سه فاز ، خوب این طبیعی است که روش های زیادی وجود دارد ولی برای یک شخصی که یک موتور سه فاز دارد و می خواهد به ساده ترین روش و در عین حال مقرون به صرفه و کاربردی ترین روش موتور سه فاز خود را راه اندازی کند، روش های تئوری محض کاربردی ندارد و صرفاً یک محتوا است  مانند کتاب های مدرسه ای که خوانده ایم!!!

در این مقاله از آموزش برق صنعتی کالنجی روش های راه اندای موتور سه فاز را یاد خواهیم گرفت…

اساساً راه اندازی  موتور سه فاز به دو صورت انجام می شود راه اندازی به صورت دو ضرب و راه اندازی به صورت تک ضرب

راه اندازی به صورت دوضرب برای موتورهای با قدرت و توان بالا انجام می شود که اول به صورت ستاره و پس از چند ثانیه به صورت مثلث راه اندازی می شود تا به موتور و تجهیزات برق آسیبی وارد نشود

راه اندازی به صورت تک ضرب برای موتور های کوچک ( معمولا تا 4 اسب بخار) مورد استفاده قرار می گیرد که در این آموزش درمورد راه اندازی تک ضرب صحبت خواهیم کرد.

ما در دو مقاله های زیر روش راه انداز موتور سه فاز با کنتاکتور را توضیح داده ایم:

1- نصب کنتاکتور با شستی استپ و استارت

2-نصب کنتاکتور با کلید فرمان

این دو روش که لینک آن در بالا قرار دادیم کاربردی ترین روش ها و متداول ترین روش های راه اندازی موتور سه فاز است ولی روش های دیگر همچون راه اندازی از طریق سافت استارت ها و اینورتر ها هم امکان پذیر است ولی مقرون به صرفه نبودن آن برای عموم مردم، باعث شده که  مصرف آنها نسبت به کنتاکتور کم رنگ تر باشد.

در تصویر زیر نمونه ی از راه اندازی با کلید  فرمان را مشاهده میکنید:

راه اندازی موتور سه فاز با اینورتر ها و سافت استارت ها

اساساً این دو وسیله یک قطعه الکترونیکی هستند که روش های نوین راه اندازی الکترو موتور سه فاز به شمار می روند!

و چون قیمت آن ها مقرون به صرفه نیست و گاهاً قیمت آن از خود موتور سه فاز ما بیشتر می شود، برای کار های با حساسیت کم بدون این ها نیز راه اندازی می شود.

راه اندازی موتور سه فاز با سافت استارت

سافت استارت همان طور که از نامش هم پیداست یک راه انداز نرم است به این معنی که موتور های سه فاز جریان راه اندازی بالایی دارند یا به عبارتی در چند ثانیه اول جریانی که موتور می کشد چندین برابر جریانی است که در حال کار عادی تحمل می کند و کار سافت استارت این است که این جریان را در لحظه راه اندازی بخواباند و بدون جریان اولیه راه اندازی کند که در موتور های سه فاز کوچک نیازی نیست و با کنتاکتور بدون اشکال راه اندازی می شود.

راه اندازی موتور سه فاز از طریق اینورتر

اینورتر ها طیف گسترده اید دارند و کار های فروانی هچون تبدیل برق تک فاز به سه فاز یا کنترل دور موتور را به صورت دقیق انجام می دهند اینجا مورد بحث ما آموزش اینورتر نیست ولی با یک جستجو در گوگل می توانید بیشتر با آن آشنا شوید.

راه اندازی موتور سه فاز با برق تک فاز و بدون اینورتر

این روش نیز شدنی است برای این که ما موتور سه فاز را با برق تک فاز راه اندازی کنیم کافیست یک خازن مناسب داشته باشیم حالا یک سوال چه خازنی مناسب است؟

یک روش تجربی برای این کار داریم و آن هم استفاده ار مشخصات روی پلاک موتور برای بدست آوردن خازن مناسب است، اگر به پلاک موتور توجه کنید کلمه (HP)  که اسب بخار موتور یا قدرت موتور است را پیدا کنید، یک عدد جلو آن نوشته شده است و برای انخاب خازن از این روش استفاده می کنیم:

برای هر اسب بخار در موتور سه فاز خازن 50 میکرو فاراد در نظر بگیرید

حالا مثلا موتور شما 3 اسب بخار است یک خازن 150 میکرو فاراد برای آن مناسب است

و طبیعتاً یک مزیت است که بتوانیم موتور سه فاز را با برق تک فاز راه اندازی کنیم ولی این نکته را هم فراموش نکنیم که یک عیب کوچک هم دارد و آن هم کم شدن قدرت موتور نسبت به برق سه فاز است

راه اندازی موتور سه فاز با اتصال ستاره و مثلث با برق تک فاز را مشاهده می کنید:

نکاتی در مورد راه اندازی موتور سه فاز با اتصال ستاره و مثلث:

زمانی از اتصال مثلث استفاده میکنیم که بخواهیم تمام توان و قدرت موتور مورد استفاده قرار بگیرد خوب در هر دو حالت موتور به خوبی کار می کند ولی اتصال ستاره هم زمانی به کار می بریم که تمام قدرت موتور مورد استفاده نباشد، به عبارتی دور موتور هم در حالت ستاره نسبت به مثلث کمتر است ، پس اگر با برق تکفاز موتور را راه اندازی کردید بهتر است با اتصال مثلث باشد چون برق تک فاز، دور موتور سه فاز را کاهش می دهد.

یک نمونه اتصال مثلث با سه تیغه را مشاهده می کنید:

دیدگاهی در مورد “راه اندازی موتور سه فاز

  1. مازیار گفت:

    سلام آقای غفاری خسته نباشید آیا میشه همون روش راه اندازی برای اتصال ستاره هست برای مثلث هم بکار ببریم؟موتور راه اندازی میشود؟

    1. سلام بله راه اندازی میشه

  2. فرزاد گفت:

    سلام ، خسته نباشید، منظور از ولتاژ برگشتی به چه معناست؟ برای مثال میگن در بعضی از موتور های سه فاز اگر یک فاز قطع شود ، ممکن است به علت ولتاژ برگشتی زیاد از موتور؛ کنترل فاز قادر به تشخیص نباشد و باید از کنترل بار هم استفاده بشه ، دقیقا یعنی چی؟ از کجا متوجه بشیم که موتور ولتاژ برگشتی داره؟

    1. سلام منظور اینه که در مصرف کننده هایی که سیم پیچ یا بوبین مانند هست فاز و نول در مصارف تک فاز یا فاز و فاز در مصارف سه فاز به هم وصله و به همدیگر راه میدهند و ولتاژ به فاز دوم بره و اگر کنترل بار باشه چون فشار روی موتور میاد و جریان زیاد میشه و مدار رو قطع میکنه ولی کنترل فاز هم تشخیص میده چون اگر یک فاز قطع بشه بلافاصله مدار رو قطع میکنه

  3. Reza گفت:

    سلام مهندس خسته نباشید مطالبتون مفید بود ممنون

  4. وحید گفت:

    سلام جناب مهندس خسته نباشید، دو تا سوال داشتم :

    1- یه موتور سه فاز دارم که روی مشخصاتش برای توان و جریان دو عدد نوشته ، مثلا برای جریان دو عدد 23 و 17 نوشته و برای توان دو عدد 8 و 2 کیلوات نوشته البته ناگفته نماند که موتور 2 سرعته می باشد.
    2- یه کنترل فاز دارم که وقتی سیم L3 را قطع میکنم ، کنترل فاز کاملا خاموش میشه ولی وقتی سیم L1 یا L2 را قطع میکنم عمل میکند و چراغ فاز روشن می شود.

    1. سلام موتور تون دالاندر هست
      و کنترل فاز هم ظاهرا فاز سوم در مدار داخل به عنوان تغذیه برد استفاده میشه

    2. سید حسین هادیزاده1 گفت:

      باسلام. جناب آقای مهندس غفاری. بنده یک پمپ آب داخل چاه دارم با 2عددکابل پمپ 2ضرب است. وتابلوی من 2ضرب ستاره مثلث است هرجور وصل میکنم درس نمیشه فعلاتک ضرب کردم اصول وصلش رامیخواهم.. یاعلی مدد

    3. سلام و درود نحوه سربندی مدار قدرت در موتورهای ستاره مثلث مهم هست و اگر اشتباه نصب بشه باعث سوختن موتور خواهد شد که نحوه سیم بندی صحیحش رو در بسته آموزش ستاره مثلث اتوماتیک توضیح دادیم

  5. طاهری گفت:

    سلام.جناب غفاری ،واقعا نکته خوبی بود واستفاده کردیم.ولی مشکلی دارم.یک دستگاه الکتروگیربکس ۳اسب سه فاز دارد.و به اینورتر متصل است.من برق تکفاز در دسترسم است.چه طور به اینورتر وصل کنم .چکار باید بکنم.باتشکر فراوان طاهری

    1. سلام میبایس از اینورتر های با ورودی تک فاز و خروجی سه فاز استفاده کنید که در اموزش اینورتر دلتا و ال اس آموزش دادیم

  6. شهزام گفت:

    سلام وقت بخیر در مجلات و تصاویر بالا زده که در حالت ۳فاز به تک فاز در حالت مثلث باید یک تیغه باز شود که این یه دوسر کلاف وصل شود این کار رو انجام دادم نشد ولی تیغه رو قرار دادم روشن شد داستان این چیه

    1. سلام احتمالا در سر بندی سیم پیچ داخل موتور تغییراتی داده شده

  7. محمد گفت:

    سلام یک موتور ۱۱kw ۱۵hp داریم که گیربکس داره دوضرب راه اندازی میشه یا تک ضرب چون گیربکس داره

    1. سلام 4 کیلو وات به بالا رو دو ضرب راه اندازی کنید

  8. میلاد گفت:

    سلام مهندس غفاری وقتتون بخیر
    مهندس بنده مدرک کاردانی الکتروتکنیک(برق صنعتی) و مدرک لیسانس ( مهندسی کنترل- ابزار دقیق ) دارم ولی مهندس یه مسله ای است اینه که ما بیشتر مطالبی که در دانشگاه گذروندیم بیشتر بصورت تئوری بوده عملی هم داشتیم ولی کم بودن
    مهندس جنابعالی خودتون خوب میدونید مهندسی برق بغیر از چیزی که در دانشگاه آموختیم بایستی تجربه عملی داشته باشیم ونیاز به کار داره
    بنده وقتی که شرکتها از من دعوت میکنن برای همکاری از من سوال میکنن که چقدر تجربه داری چقدر سابقه کار داری وقتی میگم تجربه کاری وسابقه ندارم اون شرکت تمایلی برای همکاری بامن نداره الان تنها مشکل من تجربه کاری هستش ومثل قبل شرکتها یک دوره آموزشی نمیزارن وبه قول گفتنی دنبال لقمه آمادن
    عمو بنده مهندس برق( الکترونیک) هستش ایشون هم وضعیتشون مثل بنده بود وچند سال پیش در آزمون شرکت نفت قبول شدن وخود شرکت کارکنان تازه ورود رو به مدت 7 الی 8 ماه دوره آموزشی فرستاد وبعد از تکمیل دوره یک قرار داد چند ساله باهاشون بست والانم مشغول به کار هستن
    الانه شرکتا به این شکل نیستن ودنبال یک مهندس برق ( باتجربه وتخصص بالا)(با سابقه کار بالا) هستند
    الان یکی مثل بنده چطور میتونم تجربه وسابقه کار با این اوضاع شرکتا داشته باشم با اینکه این رشته برای تجربش بایستی در شرکتها حضور داشته باشی تا هم تجربه وسابقه کار بدست بیاری
    مهندس غفاری آیا دوره عملی نسبت به رشتم سراغ دارید؟ چه دوره ای باید برم که بتونم در خصوص اون شرکت تجربه کافی داشته باشم؟؟؟

    1. سلام پیشنهاد میکنم در ابتدا کلاس های حضوری یا فیلم های اموزشی که عملی اموزش داده میشه رو ببینید تا با مباحث عملی اشنا بشید و درابتدا خودتون کارهای کوچیک رو به صورت خصوصی اجرا کنین تا تو بازار کار وارد بشین

  9. ایمان گفت:

    راه اندازی‌ موتور سه فاز به صورت مستقیم با کنتاکتور رو میخواستم میتونید برام مدارش رو بفرستید ممنون میشم

    1. سلام نصب کنتاکتور رو در سایت جستجو کنید اموزش دادیم

  10. حامد گفت:

    بسیارعالی،سپاس ازشما

  11. علی گفت:

    سلام مهندس برای الکتروموتور ۳۰kwو دور۱۵۰۰ چه نوع تابلو برق نیاز است

  12. سیاوش گفت:

    سلام پمپ اب تکفازیه خازن دارم ولی سیم های ک ازداخل متور میان ب تخته کلم وصل نیستند.دوتاقرمز دوتا قهوه ای لطفاراهنمایی کنید چطوراتصالشون بدم

  13. سید جعفر محمدی گفت:

    سلام خسته نباشید مهندس یک سوال داشتم. اینکه من یک الکترو موتور سه فاز گیربکس دار ۱.۵ کیلو وات دارم میخوام تکفاز راه اندازی کنم. چون فعلا برق سه فاز ندارم. برقم تکفازه. برای نوار نقاله که بار روی نوار حدود ۱۰۰ کیلو میشه. بنظرتون جواب میده؟؟ چقدر جریان خواهد کشید؟؟

    1. سلام خازن برای موتورهای تقریبا بی بار مثل فن جوابگو هست و در چنین شرایطی درایو بهترین گزینه هست

  14. ابراهیمی گفت:

    مهندس غفاری،با عرض سلام و خسنه نباشی
    یه دستگاه تهویه سه فاز داریم میخوام به تک فاز تبدیلش کنم
    چون اسب بخار و نزده نمیدونم چه خازنی استفاده کنم
    مشخصاتش
    0.55 کیلو وات
    380/220 ولت
    1.55/2.6 امپر
    ممنون میشم کمکم کنین

    1. سلام
      برای هر اسب بخار در موتور سه فاز خازن ۵۰ میکرو فاراد در نظر بگیرید

  15. محسن صادقی گفت:

    سلام.من در زمینه راه اندازی الکتروشناورها چاه آب توسط انرژی خورشیدی فعالیت میکنم.حال به اشتباه اینورتری رو وارد کردیم که بعد ار دریافت جریان D.c از پنلها برق ۳ فاز با ولتاژ ۲۲۰ به جای ۳۸۰ کارمیکند.آیا روشی هست که بشود ۲۲۰ ولت سه فاز رو به ۲۲۰ تکفاز یا حداقل به سه فاز ۳۸۰ ولت تبدبل کند؟

    1. سلام سوالتون گنگ هست ممنون میشم دقیق تر توضیخ بدین

  16. علی یوسف نژاد گفت:

    سلام، یک موتور 3 اسب دارم فقط سه تا سیم خارج شده تخته کلم نداره که به صورتی که گفتید انجام بدم،طرف ثانویه رو ستاره فرض کردم و به صورت عکس بالا بستم خازن رو موتور روشن نشد، چیکار باید کرد؟

    1. سلام احتمالا موتور تون تعمیر شده چون معمولا موقع سیم پیچی سیم پیچ کارا سه سیم خارج میکنند که باید در بیارین ستاره هست یا مثلث

  17. حسین مقدمیان گفت:

    سلام
    روز بخیر برای تبدیل موتور سه فاز 3/4 اسب به تک فاز چه خازنی ظرفیت و ولتاژ مورد نیاز است؟ دستگاه سنگ رومیزی است ایا برا ی الکتروموتور راه اندازی با برق تک فاز مشکلی ایجاد میکند؟

    1. سلام در مقاله بالا اندازه خازن مورد نیاز رو گفتیم و قدرت موتور تون کم میشه

  18. سیدرحیم گفت:

    سلام خدمت آقای مهندس غفاری . نقشه راه اندازی موتور دالاندر دو سرعته کند و تند میخواستم اگه راهنماییم کنید ممنون میشم بازم تشکر.

    1. سلام سعی میکنیم در یک مقاله اموزش بدیم

  19. ایوب جوکار گفت:

    درود یزدان پاک بر شما عزیزان خدمت به هم نوعان خود میکنید
    دررررررررررود

    1. متشکرم دوست عزیز نظر لطف شماست

  20. امید گفت:

    مهندس غفاری عزیز ممنون از پاسخ و اینکه میثخوام نظرت رو در مورد مسئله زیر بدونم
    می خواهیم یک فن را راه اندازی کنیم با موتور مثلا 30kw و دمای 50 درجه.سه کنتاکتور نداریم و مجبوریم تک ضرب راه اندازی کنیم.اگر طبق محاسبات جریان نامی موتور 60 آمپر باشد:
    1-رنج و نوع فیوز مدار؟ 2-رنج بی متال و کنتاکتور؟
    پی نوشت:در جزوه ای دیدم که فیوز رو از نوع مینیاتوری و 63 آمپر(کنتاکتور را هم 63 آمپر) گفته بود و در کتاب آقای احسان پرهیزگار فیوز از نوع ذوب شونده و 1.7 برابر جریان نامی موتور و فیوز دو رنج بالاتر یعنی حدود 100 آمپر.

    1. سلام راه اندازی تک ضرب برای موتور 30کیلو وات به هیچ وجه توصیه نمیشه
      در مورد رنج مینیاتوری 1.5 تا 2برابر جریان نامی مصرفی در نظر میگیریم که همون 1.7 مناسب هست

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *