آموزش برق صنعتی, مقالات برق

هارمونیک چیست، چگونه ایجاد می شود و روش های رفع آن چگونه است + pdf

هارمونیک چیست

هارمونیک چیست و چه تاثیری روی سیسم برق ما میگذارد؟ ممکن است این سوال برای شما هم پیش بیاید و گاهاً عباراتی همچون هارمونیک سوم یا هارمونیک پنجم را شنیده باشید که در این آموزش میخوایم به زبان ساده به مبحث هامونیک ها بپردازیم و اگر بیشتر علاقه مند بودید که یاد بگیرید میتوانید فایل pdf هارمونیک که در پایین لینک دانلود آن را قرار داده ایم دانلود کنید و اطلاعات بیشتر و تکمیلی را در آنجا دنبال کنید.

 

هارمونیک چیست؟

به زبان ساده اگر جریان یا ولتاژ از فرم سینوسی خارج شود و یا در سیسنوسی کامل نباشد، دچار هارمونیک شده است.

هارمونیک ها با فرکانس های خاصی عمل میکنند که مرتبه ای از فرکانس موج اصلی هستند، به عنوان مثال برای هارمونیک مرتبه 3 در یک فرکانس برق شهری یعنی 3 فاز با فرکانس 50 هرتز در نتیجه 3*50=HZ 150 ما در اینجا هارمونیکی با فرکانس 150 هرتز سوار بر موج اصلی داریم.

 

در تصویر زیر تاثیر هارمونک ها روی شکل موج اصلی که به رنگ قرمز است را مشاهده می کنیم.

هارمونیک از کجا به وجود می آید؟

منابع ایجاد هارمونیک ها هر بار غیر خطی میتواند باشد، بار غیر خطی باری است که شکل موج جریان آنها شبیه شکل موج ولتاژ شان نباشد که منبع اصلی آنها تجهیزات الکترونیکی یا کوره های القایی است.

تاثیرات ناخواسته هارمونیک 

  • افزایش مقدار موثر جریان ها
  • افزایش جریان گذرنده از نقطه صفر سیستم
  • اشباع ترانس
  • ایجاد اختلال در کارکرد تجهیزات جریان ضعیف
  • تریپ های ناخواسته

مضارب زوج در هارمونیک ها به دلیل تقارن با ولتاژ حذف می شود و در مرتبه های فرد، مهم ترین تاثیر را مرتبه 3 میگذارد.

در اتصال ترانس های توزیع اگر توجه کرده باشید وقتی ولتاژ ها متعادل باشند جریان نقطه صفر برابر صفر است اما وقتی سیستم آلوده به هارمونیک باشد جریان نقطه مرکز ستاره دیگر صفر نیست و گاهاً مشاهده می شود به دلیل همفازی هارمونیک سوم در بعضی مواقع حتی جریان از جریان فاز هم بیشتر می شود.

با توجه به گسترش روز افزون عوامل هامورنیک زا باید به این نکته هم توجه شود که مقطع سیم نول را اگر به میزان 1/2 سیم فاز در نظر بگیریم کاری اشتباه است که هم از نظر فنی و هم از نظر ایمنی مشکل دارد.

راه حل مشکل 

  • بار های آلوده توسط UPS تغذیه شوند
  • استفاده از فیلتر هارمونیک(مناسب ترین روش) – در تابلو بانک خازنی از فیلتر های حذف هارمونیک یا راکتور جهت رفع این مشکل استفاده می شود
  • افزایش سطح مقطع سیم  و شینه
  • رنج جریانی تجهیزات بیشتر از جریان مصرفی در نظر گرفته شود.

حال که فهمیدیم هارمونیک چیست میرویم سراغ برخی از عوامل مهم در ایجاد هارمونیک

برخی از عوامل مهم در ایجاد هارمونیک

 درصد عمده ای از عوامل تولید کننده هارمونیک ولتاژ،توسط این تجهیزات ایجاد  میشود:

  • کنترل کننده دور موتور(درایو)
  • UPS
  • مبدل فرکانس
  • دیمر های روشنایی
  • اینورتر ها
  • شارژر باتری
  • کوره های قوسی
  • دستگاه جوش قوسی
  • منبع تغذیه سوییچینگ
  • کوره های القایی

اگر نیاز به اطلاعات بیشتر راجع به نحوه محاسبه هارمونیک،طراحی فیلتر هارمونیک و روش های حذف هارمونیک دارید فایل pdf در پایین مقاله را دانلود کنید.

 

دیدگاهی در مورد “هارمونیک چیست، چگونه ایجاد می شود و روش های رفع آن چگونه است + pdf

  1. کیا گفت:

    سلام.من‌چاهی‌ابداع‌کردم‌که‌مثل‌مگنت‌عمل‌میکنه‌ومعرف‌به‌چاه‌ضد‌هارمونیکه‌وحتی‌درکورهای‌القایی‌هم‌تونسته‌براحتی‌مشکل‌هارمونیک‌راحل‌کنه‌ درحال‌حاضر‌درصنعت‌نساجی‌کاملا‌کارم‌شناخته‌شده‌است‌ازهمه‌مهمتر‌چاه‌من‌نیازبه‌اهم‌خاک‌نداره‌درجایی‌که‌کل‌مکان‌حفرشده‌شن‌بوده‌با‌9اهم‌براحتی‌مشکل‌راحل‌کرده‌وازهمه‌مهمتر‌من‌با‌این‌چاه‌وکلا‌بهبنه‌سازی‌برق‌بانک‌خازن‌را‌ازمدارخارج‌میکنم‌بدون‌راکتیو‌

  2. مهدی طالبیان فر گفت:

    با تشکر از مطالب مفید شما

  3. غرابت گفت:

    سلام استاد برای من یه مشکلی پیش اومده که تو یه کارگاه زرگری بدون اینکه مشکل برق شبکه داشته باشیم مرتب کوره زرگری با صدای انفجار مانند آسیب میبینه بنظرتون میتونه از هارمنیک باشه وآیا بااتصال به یو پی اس یا سرچ ارستر مشکل حل میشه؟

    1. سلام
      باید با پاور آنالایزر چک بشه که اصلا هارمونیک دارین یا نه تا بشه نظری داد

    2. علی هستم گفت:

      ممنون از توضیحات شما

  4. علی نژاد گفت:

    سلام. درود بر شما

    لطفا در سروش پلاس هم کانال ایجاد کنید

  5. ساسان گفت:

    سلام مهندس لینک فایل pdf نیست

    1. سلام و درود
      ممنون از اطلاع رسانی تون
      مشکل برطرف شد

  6. نادر گفت:

    ممنونم مهندس

  7. شهروند گفت:

    آنجا که گفتی مقطع سیم نول را 1/2 سیم نول در نظر بگیریم منظورتون حتما سیم فاز بوده دیگه درسته اصلاح کنید

    1. بله درسته منظر سیم فاز بود

      اصلاح کردیم

  8. سعیده گفت:

    سلام وقت بخیر
    کسی در این زمینه میشناسید که هارمونیک برق در شرکت های صنعتی را اندازه گیری کنه ؟اگر بله ممنون میشم در ایمیل برام ارسال کنید.

  9. Abbaspour گفت:

    ممنون بابت مطالب مفیدتون درود برشما

  10. امیر نویدی گفت:

    واقعا دمتون گرم عالی بود

  11. علی روانگرد گفت:

    سلام
    باتشکر از مطالب خوبی که اراعه دادید
    بسیار مفید بود
    ای کاش همه ی انسانها مثل شما خوش فکر و خوش نیت بودن
    ارادتمندم

    1. سلام و درود متشکرم
      سپاس از محبت شما

  12. برهان گفت:

    سلام
    واقعا عالی ، مفید و مختصر بود ممنون از زحماتتون

    1. سلام سپاسگزام از همراهی شما

  13. افشین گفت:

    سلام.
    لطفا فرمولی که هارمونیک سوم از آن بدست می آید و جریان عبوری که از نقطه صفر (نول ترانس) میگذرد را به من بفرمائید.

  14. پ گفت:

    بسیار عالی تشکر از مطالب مفیدتان

    1. غفاری گفت:

      خواهش میکنم
      سپاس از همراهی شما

  15. بهمن گفت:

    درود بر شما اگه امکانش هست روش جمع کردن تابلو برق برای ۱۰عدد پمپ سه فاز آب با کنترل فاز بی متال و اتوماتیک قطع وصل منبع فشار را برای بنده توضیح دهید

  16. توحید گفت:

    سپاسگزارم
    بسیار‌مفید بود مطالب

    1. خواهش میکنم دوست عزیز خوشحالیم که براتون مفید واقع شد

  17. حمید گفت:

    با سلام و وقت بخیر
    مطالب ارائه شده بسیار مفید و آموزنده میباشد از حسن توجه شما سپاسگزارم.
    درصورت نیازاگه سوالی باشد باید کجا مراجعه کنم جهت سوال وپاسخ

    1. سلام دوست عزیز همینجا میتونید مطرح کنید

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *