راه اندازی موتور سه فاز به همراه کنترل فاز و بی متال یکی از کاربردی ترین روش های راه اندازی موتور سه فاز به شمار می رود و ما در این آموزش برق صنعتی در کالنجی به راه اندازی موتور سه فاز خواهیم پرداخت.
راه اندازی موتور سه فاز + کنترل فاز و بیمتال
شاید برایتان سوال پیش بیابد چرا این همه تجهیزات برای راه اندازی یک موتور سه فاز معمولی استفاده کنیم در صورتی می شود سه سیم موتور را در برق زد و موتور سه فاز را راه اندازی کرد، قبل از این که راه اندازی موتور سه فاز با کنترل فاز و بیمتال را یاد بگیریم میخواهم به این سوال پاسخ دهم که:
چرا از کنترل فاز و بیمتال در راه اندازی موتور سه فاز استفاده می کنیم؟
موتور سه فازی که روشن میشود نیاز به حفاظت دارد حالا ممکن است این موتور سه فاز از انواع مختلفی باشد مانند رتور قفسی یا موتور کولر سه فاز و… به هر حال موتور سه فاز نیاز به حفاظت دارد و حالا این حفاظت به دو بخش تقسیم می شود :
۱: حفاظت در برابر اختلالات ولتاژ : که کنترل فاز این امر مهم را بر عهده می گیرد به این معنی که ممکن است ولتاژ ۲ فاز شود یا فاز ها جابجا شوند یا حتی ولتاژ فاز ها برابر نباشد به همین خاطر از کنترل فاز استفاده میکنیم .
( اطلاعات بیشتر در مورد کنترل فاز )
۲: حفاظت در برابر جریان های اضافه : که بیمتال هم این وظیفه مهم را بر عهده دارد که اگر موتور جریان زیادی کشد به این معنی که مثلاً بیش از حد توان موتور، موتور زیر بار برود یا به یک گیربکس متصل شود و پس از کارکرد زیاد گیربکس متصل به موتور از کار بیوفتد و قفل شود و همچنان موتور هم روشن باشد طبیعیست که موتور جریان زیادی در این شرایط ها تحمل میکند و ممکن است آسیب جدی ببیند، به همین خاطر از بیمتال هم هنگام راه انداز موتور سه فاز استفاده میکنیم.
( اطلاعات بیشتر در مورد بی متال )
خوب حالا که دلیل استفاده از بیمتال و کنترل فاز هم متوجه شدیم میرویم سراغ اصل مطلب یعنی نقشه مدار فرمان راه اندازی موتور سه فاز با بیمتال و کنترل فاز:
راه اندازی موتور سه فاز : نقشه مدار فرمان و مدار قدرت
نقشه ای که در بالا می بینید نحوه راه اندازی موتور سه فاز را به وسیله کنترل فاز و بیمتال است که از فیوز و کلید فرمان و کنتاکتور هم جهت حفاظت بیشتر و قطع و وصل مدار استفاده شده است.
پیشنهاد میکنم ویدیوی زیر را ببینید تا با نحوه ی اجرای این مدار آشنا شوید :
راه اندازی موتور سه فاز با استپ استارت + کنترل فاز و بیمتال
نقشه پایین هم یک نمونه دیگه هست که بجای کلید فرمان از استپ استارت استفاده کرده ایم تا درک کاملی از این نقشه داشته باشید

سلام استاد. یه دستگاه فرز دارم که یه تابلو برق بزرگی داره به نظر شما با استفاده از خازن و کار گذاشتن در تابلو میتونم با برق تک فاز راه اندازیش کنم. اگه از ورودی برق سه فازش تک فاز رو با خازن بدم ممکنه وقتیکه دو تا موتورش هم زمان روشن میشه بهش فشار بیاد. یا اگه خازن قوی تری بهش بدم نمیدونم براش مشکلی پیش میاد یا نه و تکلیف نول تابلو چی میشه ، میتونم از نولی که به خازن دادم یه انشعاب بدم به نول تابلو. ممنونم
سلام میشه ولی قدرت موتور خیلی کم میشه که پیشنهاد نمیکنیم و راه اصولیش استفاده از اینورتر هست
سلام و خدا قوت و تشکر از زحماتتون
یه سنسور مغناطیسی داریم که به موتور دستور توقف میده (در یه مدار plc). مشکل اینجاس که موتور درجا توقف نمیکنه و قطعه از موقعیت سنسور رد میکنه. چاره چیه؟ (موتور غلطکها رو حرکت میده و غلطک قطعه رو)
سلام
وقتی مدار دستور توقف میده موتور درجا متوقف نمیشه، چاره چیه؟
سلام میبایست از درایو و ترمز الکتریکی استفاده کنین که در اموزش درایو به راه اندازی ترمز الکتریکی نیز پرداختیم
سلام استاد. وقت بخیر. میخوام یه موتور سه فاز رو با کنترل فاز و کنتاکتور و یک شستی استپ استارت راه اندازی کنم بدون بیمتال. شستی استپ استارت رو چطور و به کدام پورتهای کنتاکتور وصل کنم؟ برق ورودی سه فاز بدون نوله. یعنی سه رشته سیم فاز دارم. نول ندارم
سلام برای حذف بیمتال کافیه سیمی که به 95و 96 رفته رو به هم اتصال کوتاه کنین
سوال دوم هم اگر سیم نول ندارین برای مدار فرمان تون قبل از مدار فرمان تو ورودی یه ترانس 380 به 220 بزارین و مشکل نبودن نول رفع خواهد شد
استاد ممنون از جواب دهی سریعتون. منظور از اتصال کوتاه یعنی سیمی که از 11 استپ استارت میاد رو مستقیم به 18 کنترل فاز وصل کنم؟
مهندس. من این فیوز رو حذف کردم و قبل از ورودی فیوز سه فاز گذاشتم و اون فاز رو مستقیم از پای فیوض به 15 کنترل فاز وصل کردم. مشکلی پیش نمیاد؟
سلام از نظر فنی مشکلی پیش نمیاد
خواهش میکنم
بله همینطوره
مهندس بازم ممنون. تشکر ویژه. من دقیقا به همین شکل کلیه سیم کشی ها رو مدل استپ استارت طبق اموزش انجام دادم. اما اصلا کنترل فاز روشن نمیشه.mp کنترل فاز نباید به نول وصل بشه؟ طبق اموزش نول فقط به a2 کنتاکتور وصله. ممنون میشم بازم راهنمایی کنید
بله نول به MP وصل کنین، ما نبستیم چون کنترل فاز موجود در تصویر بدون نیاز به نول هست
سلام ممنون از راهنمایی های فوق العادتون آقا مهندس چجوری ميشه کنترول فازو از مدار قطع کرد و کنتاکتور به طور دایم کار انداختیا به اصطلاح یکسرش کرد که نتونه دستور قطع برف رو بده
ممنون
سلام وقتتون بخیر
من مدار راه اندازی موتور سه فاز با استارت و استپ رو طبق ویدیو بستم اما برق به کلید نمیرسه و کلید عمل نمیکنه؟
تفاوتش مدار من با ویدو فقط استفاده از فیوز سه فاز هس و کنترل فاز هم درست عمل میکنه.
سلام و عرض ادب
اگر برق به پیچ شماره 3 نمیرسه مینیاتوری تون رو چک کنین مسکلی نداشته باشه چون بین برق ورودی و برق کلید فقط یه فیوز مینیاتوریه
با تشکر
سلام کافیه سیمی که به پیچ 18 رفته رو باز کنین و وصل پیچ 16 کنین
سلام
یک موتور سه فاز دارم و میخواهم بدون استفاده از اینورتر موتور رو چپگرد و راستگرد کنم
چکار کنم ؟
سلام در لینک زیر اموزش دادیم
چپگرد راستگرد
سلام یه الکترو مووور 2 فازو میخوام با کنترل فاز وکلید حرارتی وکنتاکتور را اندازی کنم نحوه سیم بندیشو راهنمایی میکنین البته ساعت کارکردو چراغ روشن خاموش و فیز 2 فاز هم داره
ممنون
سلام.1-اگر شماره 23 کنتاکتور را به a1وصل کنیم تفاوت دارد ؟ 2-اینکه شماره 13 شستی رو به جای وصل به 23 به 24 وصل کنیم چه مشکلی پیش میاد
سلام احتمالا منظورتون موتور تک فاز هست چون دو فاز نداریم
و اموزشش داخل سایت هست با کنترل فاز و بیمتاله
سلام مثل کلیده و مشکلی نداره و کافیه یکی رو ورودی و یکی رو خروجی در نظر بگیرید
با عرض سلام خدمت شما استاد گرامی از زحمات و راهنمایی های مفیدتون کمال تشکر را دارم.
سپاسگزارم دوست عزیز
سلام،ممنون از پست خوبی که گذاشتید،همین الان از روی نقشهای که گذاشتید یک تابلو با استپ و استارت بستم و کار کرد.خدا خیر و سلامتی بهتون عنایت کند.با تشکر
سلام دوست عزیز خوشحالیم که براتون مفید واقع شده
سلام عالی هست با تشکر
سلام جناب غفتری عزیز
از مطالب مفید سایت شما خیلی استفاده کرد و کمال تشکر را دارم
امیدوارم همیشه موفق و پیروز باشید
سلام دوست عزیز ممنون ازهمراهی شما
سلام
ممنون از مطالب مفیدتون
۱-بنده دستگاه بلوک سقفی دارم که دوتا موتور سه فاز داره موقع کار تابلو رو به علت ریخت و پاش نمیشه نزدیک دستگاه نصب کرد .میشه سه تا سیمی که از بیمتال خارج میشه و به طرف الکتروموتور میاد رو بین راهش یک کلید بالابر یا یه فیوز سه فاز برای قطع و وصل الکتروموتور قرار داد.
۲-اگه یه موقع سیمی از تو این کلید قطع بشه و دوفاز برای الکتروموتور بره تابلو عمل میکنه که باعث جلوگیری از سوختن الکتروموتور بشه.ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام وصل میشه کرد ولی دیگه اون حفاظتی در برابر دوفاز شدن و... نداره انگاه برق سه فاز مستقیم به موتور دادین