آموزش برق ساختمان, مقالات برق, ویدیو های آموزش برق

نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز

نحوه کار کنتور برق دیجیتال

نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز چگونه است؟ این سوالی که گاهاً ممکن است به آن بر بخوریم و نیاز باشد تا اجزای داخلی و نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز یاد بگیریم، به همین خاطر در این آموزش برق ساختمان در کالنجی به نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز میپردازیم و در ویدیو های زیر به صورت عملی کنتور تک فاز و سه فاز را باز میکنیم تا نمای داخل کنتور را مشاهده کنید.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال ۳ فاز و تکفاز

کنتور برق از اصلی‌ترین تجهیزات الکترونیکی است که در هر خانه و کارگاهی چه برای مصارف برق تکفاز و ۳ فاز استفاده می‌شود. کنتور برق برای راه‌اندازی توان مصرف شده طراحی ‌شده است. به ‌هر حال وقتی از برق شبکه سراسری استفاده می‌کنید، لازم است تا هزینه توان مصرفی را پرداخت کنید و تنها راه پی بردن به جزئیات مصرف برق شما چه در مصارف تکفاز و یا ۳ فاز استفاده از انواع کنتور می‌باشد.

در گذشته از کنتور برق های آنالوگ استفاده می‌شد. اما حالا تمام کنتور‌های جدید از نوع کنتور برق دیجیتال هستند. کنتور برق دیجیتال پایش بهتری از مقدار توان مصرفی تجهیزات دارد. از طرفی حجم اطلاعات مفیدتری مانند مقدار توان مصرفی، جریان لحظه‌ای، ولتاژ و… را منتقل می‌کند. لکن در نهایت با یک تجهیز تمام الکترونیکی در برق صنعتی و خانگی مواجه هستیم که ممکن است خراب شود. در این ‌صورت آیا از جزئیات بخش‌های الکترونیکی کنتور برق دیجیتال اطلاع دارید؟ آیا می‌دانید که این تجهیزات چگونه پایش دقیق خود از مقدار توان مصرفی شما را اندازه می‌گیرند؟ در فیلم آموزشی تهیه شده توسط سایت کالنجی مجری آموزش برق صنعتی به سراغ این کنتورهای دیجیتال رفته‌ایم و می‌خواهیم ببینیم که در داخل این تجهیزات اندازه‌گیری توان مصرفی دستگاه‌های برقی از چه بخش‌هایی استفاده ‌شده است.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال ۳ فاز

کنتور برق دیجیتال ۳ فاز برای اندازه توان مصرفی در واحدهای صنعتی و کارگاهی طراحی شده است. این کنتور با اتصال سری شده در مسیر هر سه فاز ورودی فضای کارگاه قرار می‌گیرد. کنتور برق دیجیتال ۳ فاز به شکلی طراحی ‌شده است تا مقدار توان مصرفی هر فاز را جداگانه پایش نماید. به ‌این ‌ترتیب چه با اعمال بارهای ۳ فاز که جریان کشی همگن دارند و یا با نصب تجهیزات تکفاز بر روی هر کدام از فازها می‌توانیم اطلاعات دقیق مقدار توان مصرفی هر فاز را جداگانه گزارش نماییم. طبیعتاً تا زمانی‌ که تمام مصرف‌کنندگان ما تجهیزات برق ۳ فاز هستند، مقدار جریان عبوری و توان مصرفی هر کدام از فازها یکسان است. اما قطعاً حضور تجهیزات تکفاز محیط کارگاه تعادل جریان کشی فازها را نامنظم می‌کند که در نهایت به پایش جداگانه از هر فاز نیاز داریم.

اجزای داخلی کنتور برق دیجیتال از ۳ طبقه تجهیزات الکترونیکی تشکیل شده ‌است. این بخش‌ها از اندازه‌گیری تا پایش اطلاعات به شکل بخش‌های مجزا اما متصل به‌ هم در امتداد هم حضور دارند تا کلیت هر کنتور برق دیجیتال را تشکیل دهند. این ۳ طبقه تجهیزات الکتریکی به‌ قرار زیر هستند.

  • برد پردازش اطلاعات کنتور برق دیجیتال؛ این برد در انتهای پروسه اندازه‌گیری کنتور طراحی ‌شده است و وظیفه آن پردازش اطلاعات اعم از مقدار ولتاژ، جریان و توان مصرفی هر فاز به شکل جداگانه است. برد دارای یک صفحه نمایش برای نشان‌ دادن دقیق و دسته‌بندی شده اطلاعات می‌باشد.
  • برد قدرت که وظیفه سوییچ کردن جریان برق ۳ فاز از سمت ورودی تا خروجی کنتور را بر عهده دارد. برد قدرت اطلاعات خام از عبور برق ۳ فاز را تبدیل به رشته اطلاعات دیجیتال برای تحلیل در برد پردازش خواهد کرد.
  • طبقه تجهیزات اندازه‌گیری که با عنوان CT می‌شناسیم. CT ها برای پایش لحظه‌ای بار مصرفی و جریان عبوری هر فاز هستند. هر CT یک تجهیز اندازه‌گیری است که در اتصالی سری شده با هر فاز مستقلاً عمل کرده و اطلاعات خام را برای تحلیل در طبقات بالاتر تهیه می‌کند.
نحوه کار کنتور برق دیجیتال

روش اندازه‌گیری جریان در کنتور برق دیجیتال چگونه است؟

برای پی بردن به توان مصرفی تجهیزات الکترونیکی باید مقدار جریان عبوری هر فاز را جداگانه اندازه‌گیری کنیم. برای این منظور تجهیزات اندازه‌گیری با عنوان CT طراحی ‌شده است که به شکل سری در مسیر عبور جریان هر فاز قرار می‌گیرند.

طبیعتاً می‌دانید که ما در حال اندازه‌گیری جریان تجهیزات ۳ فاز محیط کارگاهی هستیم و این تجهیزات مقدار جریان کشی بالایی دارند. لذا نمی‌توانیم مستقیم از جریان عبوری هر فاز برای اندازه‌گیری در برد الکتریکی کنتور برق ۳ فاز استفاده کنیم. تجهیزات اندازه‌گیری CT به شکل ایزوله شده فرایند اندازه‌گیری جریان هر فاز را انجام می‌دهند. به ‌این ‌ترتیب که هر کدام از این CT ها دارای دو سیم ‌پیچ است. یکی از آنها در سمت جریان اصلی هر فاز قرار گرفته و با القای سیم‌ پیچ دوم مقدار جریان عبوری هر فاز را معین می‌کند. به ‌این ‌صورت هرگز جریان سنگین ۳ فاز وارد بخش‌های الکترونیکی کنتور برق نمی‌شود. اما با القای سیم ‌پیچ ثانویه CT، اطلاعات کافی برای اندازه‌گیری توان مصرفی هر فاز در اختیار ما قرار گرفته است.

اجزای داخلی کنتور برق تکفاز

طراحی بخش‌های داخلی کنتور برق دیجیتال تکفاز ساده‌تر از نمونه‌های ۳ فاز می‌باشد. به هر صورت در مصرف‌کنندگان تکفاز با مقدار جریان‌های سنگینی مواجه نیستیم. لذا می‌توانیم با نصب رله‌های الکترونیکی مقدار جریان عبوری فاز اصلی را در برد اصلی کنتور دیجیتال اندازه‌گیری کنیم. بنابراین در طراحی این کنتورها فقط یک طبقه برد الکترونیکی طراحی ‌شده است. تمامی المان‌های اندازه‌گیری، تحلیل اطلاعات و نمایش اطلاعات بر روی همین برد طراحی ‌شده است.

کنتور برق تکفاز دو بخش مجزا دارد. بخش زیرین کنتور یک قاب ساده پلاستیکی است که برای محافظت از ترمینال‌های اتصال سیم‌های فاز و نول طراحی‌ شده است. در این بخش ۴ ترمینال حضور دارد. ترمینال اول مربوط به فاز از سمت تیر برق است. ترمینال آخر نیز برای اتصال فاز مصرف‌کنندگان بعد از کنتور برق دیجیتال تعبیه شده ‌است. دو ترمینال وسط هر دو برای اتصال نول، یکی از سمت تیر برق و دیگری به سمت مصرف‌کنندگان تکفاز هستند. این دو ترمینال نول با یکدیگر در ارتباط هستند. یک اتصال نول نیز برای برد الکترونیکی کنتور نصب شده است.

نحوه کار کنتور برق دیجیتال

اما اتصال سیم فاز تیر برق تا سیم فاز مصرف‌کنندگان تکفاز پس ‌از کنتور از طریق برد الکترونیکی می‌باشد. برد طراحی ‌شده برای اندازه‌گیری مقدار جریان عبوری از این خط فاز است. این برد دارای CT اندازه‌گیری، بخش الکترونیک قدرت و قسمت‌های تحلیل اطلاعات است. در نهایت هر آنچه لازم است را از طریق یک صفحه نمایش به شکل اطلاعات دیجیتال شده اعم از جریان عبوری، سطح ولتاژ و مقدار کلی توان مصرفی و توان لحظه‌ای نمایش داده می شود.

دیدگاهی در مورد “نحوه کار کنتور برق دیجیتال سه فاز و تک فاز

  1. NEJATI گفت:

    سلام
    اعلائم چراغ کنتور سه فاز چیه
    چراغ پایین کنتور ما چند وقت ثابت شده
    و بالاییش بعضی وقتا چشمک میزنه
    و در زمان کولر زدن بالایی چشمک تند تر میزنه
    ولی همچنان پایینی ثابت

  2. مهدی گفت:

    سلام اگر جای فاز و نول در ورودی کنتور عوض شود تاثیری بر انرژی دارد
    یعنی مسیر جریان را کوتاه تر میکند
    تاثیری روی کم انداختن کیلووات دارد

    1. سلام خیر تاثیری نداره

    2. مهرداد علیزادگان گفت:

      سلام یه سوال داشتم
      آیا استفاده از کنتور سه فاز خانگی به جای تک فاز تاثیری در هزینه برق مصرفی داره یا فرقی نمی کنه؟
      البته بالا توجه به مصرف تقریبا یکسان
      ممنون از آموزشهای خوبتون

    3. سلام و درود اگر مصرفون کم باشه تاثیر چندانی نداره ولی اگر مصرف بالا باشه چون ضریب به صورت پلکانی می‌خوره در کنتورهای تک فاز ممکنه مصرف بیشتر بشه و در نهایت قبض بالاتری براتون بیاد ولی اگر کنتور سه فاز باشه جریان مصرفی روی سه فاز تقسیم می‌شه و در نهایت هزینه نهایی کمتر می‌شه

  3. ایمان آب راهه گفت:

    سلام آیا کنتور برق دیجیتالی نویز گیر دارد چون کنتور برق خونم قدیمیه که با وجود داشتن محافظ یخچالم سوخته و بهم پیشنهاد شده کنتور برق رو با دیجیتالی عوض کنم میخواستم ببینم نظر شما چیه ؟

    1. سلام و درود کنتورهای خانگی تجهیزاتی بابت محافظت از لوازم داخلشون وجود نداره

  4. کیوان گفت:

    سلام وقت بخیر
    آیا در کنتور های برق دیجیتالمصرف فاز و نول هر دو اندازه گیری میشه؟

    1. سلام و درود فقط جریان عبوری از فاز در حال محاسبه هست

  5. 974468196211 گفت:

    سلاموقت بخیر کنتور سه فاز ما بدون اینکه مصرفی داشته باشیم شماره کنتور تغییر می کنه می خواستم بدونم علت چی می تونه باشه ؟؟

    1. سلام
      اگه هیچ مصرف کننده ای وصل نیست خود کنتور مشکل داره

    2. محمد قشقایی گفت:

      نشتی برق دارید

  6. اکبر فرجی گفت:

    سلام
    خدمت شما
    کنتور ما هیچ گونه کارمزدی نداره به نظر شما باید چکار کنیم ؟

    1. سلام و درود
      در این باره با اداره برق در ارتباط باشید

  7. Ariya گفت:

    باسلام درود فراوان
    استاد ما چاه کشاورزی برقی داریم به وسیله پمپ کفکش کار میکنه روزانه 6ساعت قطعی داریم. میخاستم بدونم قعطی از کجاست ساعت داره توی تابلو یا مستقیم اداره برق قطع میکنه.. بعدچطوری میشه ساعت قطعی رو تعغیر داد.. ممنونم…

    1. سلام و درود بابد بررسی بشه ممکنه تایمری چیزی باشه ممکنه هم خاموشی از سمت اداره برق باشه

  8. مصطفی گفت:

    سلام جناب مهندس
    وقتتون بخیر
    یه سوال داشتم
    در کنتور سه فاز که بصورت تک فاز از خروجیهاش استفاده میکنیم اگر از یکی از فازها اصلا استفاده نشه آیا مشکلی در محاسبه کنتور پیش میاد یا خیر؟
    و دوم اینکه از روی اطلاعات کنتور مشخص میشه که هر فاز چقدر و در چه زمانهایی ازش برق گرفته شده است؟

    1. سلام
      سوال ۱ خیر مشکلی پیش نمیاد
      سوال ۲ مقدار مشخص میشه ولی زمانش خیر

  9. mohammd گفت:

    با سلام
    علت روشن نشدن چراغ قرمز کنتور برق دیجیتالی چیست ایا برق ضعیف تاثیری در خاموش یا روشن بودن این چراغ داره
    با تشکر

    1. سلام و درود اگر چراغ قرمز چشمک بزنه یعنی اینکه مصرفتون بیش از حد مجاز هست و اگر چشمک نزنه و خاموش باشه مشکلی نداره

  10. Aaaaaa گفت:

    سلام ایا میشه از پشت کنتور ۳فاز مثل کنتور تکفاز انشعاب گرفت ؟

  11. آرش گفت:

    با سلام. یک سوال داشتم، یک ملک صنعتی که برق سه فاز ۱۵۰ آمپر داره، کنتورش با کنتورهای ۳۲ آمپر متفاوته؟ اون بحث هزینه دیماند که میگن برای آمپرهای بالا هستش در مورد کنتور ۱۵۰ آمپر صدق میکنه؟

    1. سلام بله تفاوت داره و کنتور دیماندی هست
      هم توان راکتیو رو محاسبه میکنه و هم مصرف رو تجاری محاسبه میکنه

  12. آرش گفت:

    با سلام و سپاس از آموزش خوبتون. یک سوال داشتم از خدمتتون، بر فرض ما یک انشعاب سه فاز ۳۲ آمپر داریم، ولی روی بدنه کنتور سه فازمون نوشته تا ۱۲۰ آمپر. حالا ما امکان به کارگیری قدرت بیشتر تا محدوده ۱۲۰ امپر رو داریم یا فیوز کنتور بیشتر از ۳۲ آمپر میپره؟ راه حل استفاده از توان بیشتر از ۳۲ چی هستش؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید

    1. سلام بله میشه
      این یعنی کنتور تحمل ۱۲۰ آمپر رو داره ولی انشعاب مجاز شما ۳۲ آمپره

    2. میثم گفت:

      با سلام. من یه کنتور برق تکفاز دیجیتال دارم که صفحه نمایش آن کار نمیکنه ،کلا خاموشه. ولی برق تو ساختمان جریان داره و عادی است. مشکل از کجاست؟ آیا باید کنتور تعویض بشه یا قابل تعمیر است

    3. سلام و درود
      صفحه نمایش کنتور تون معیوب هست که می بایست به اداره برق اطلاع بدین

  13. کمال رضایی گفت:

    سلام ، یک کنتور دیجیتال مثلا ۱۵ امپر ، اگر بیش از این مقدار برق بکشه کنتور فاز و نول یکی شده علت چه برای رفع ان چکار باید کد

    1. سلام و درود
      متوجه نشدم اتصال کوتاه داشتین یا حریان بیش از ۱۵ آمپر از کنتور گرفتین؟

    2. کمال رضایی گفت:

      سلام اره بیش از حد مجاز امپر گرفتم حالا بعداز چند روز مشکل برطرف شده اول فکر می کردم ۱۵ امپر ولی دقت کردم کنتور۵ امپر مال باغ باهاش یک کمی جوشکاری کردم ولی بار دوم مشکلی گفتم پیش امده

  14. Hussein Barza گفت:

    با توجه به مطالب گفته شده، جریان عامل اصلی محاسبه کنتور هست و اگر ما با اصلاح ضریب قدرت مقدار جریان را کاهش دهیم آیا می‌توان مقدار خوانش روی کنتور را کاهش داد؟
    سپاس

    1. سلام و درود
      بله حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد تاثیر مستقیم داره

  15. عباس گفت:

    سلام
    شب بخير
    ميشه كاري كرد در كنتور سه فاز پول برق كمتر بياد

  16. کاربر مهمان گفت:

    سلام و درود عالی بود موفق باشید استاد غفاری

    1. سلام
      سپاس از همراهی تون

  17. کاربر مهمان گفت:

    سلام و درود استاد ببخشید یک سوال داشتم اونم اینه ما دو تا کنتور داریم برای دوطبقه ولی همکف نداره من یک فاز از کنتور اول و یک نول از کنتور دوم گرفتم برای همکف آیا هزینه برق نصف میشه یا فقط برای کنتور اول محاسبه میشه ؟

    1. سلام
      هزینه از کنتوری که فاز ازش گرفتین محاسبه میشه

  18. ruhollah گفت:

    سلام استاد
    این سوال اول من بود :
    “سلام استاد
    شیوه ی کار کنتور دیجیتال چطوریه؟ اگر سیم نول بهش وصل نباشه باز محاسبه میکنه؟ (در آنالوگ گفته اند اگر سیم نول خود را به کنتور کناری وصل کنیم و از او را به خود، هر دو کنتور محاسبه نمیکنند)
    آیا در مورد دیجیتال هم این صدق میکنه؟”

    این مطلب را هم به دقت دو سه بار مطالعه کردم، منظور از این پاراگراف : “اما اتصال سیم فاز تیر برق تا سیم فاز مصرف‌کنندگان تکفاز پس ‌از کنتور از طریق برد الکترونیکی می‌باشد. برد طراحی ‌شده برای اندازه‌گیری مقدار جریان عبوری از این خط فاز است” این است که برای محاسبه، به خط نول نیازی نیست، درسته؟

    پیشاپیش تشکر از شما

    1. سلام و درود نول باید باشه تا برد کنتور کار کنه چون برای تغذیه برد به فاز و نول نیازه ولی برای محاسبه برق مصرفی فقط فاز نیازه

    2. حسن گفت:

      سلام
      وقت بخیر
      یعنی اگه سیم نول کنتورهای مدل CT ساپورت در تابلو زیر ترانسفورماتور قطع بشه چون برد کنتور خاموش میشه،تا زمانی که کنتور خاموش هست،محاسبه مصرف صورت نخواهد گرفت ؟

    3. سلام بله اگه ct قطع بشه محاسبه نخواهد شد
      ولی در حالی که جریان در قسمت اولیه ct هست مدار ct رو نباید باز بذارین چون احتمال ترکیدن ct یا سوختنش هست باید دو سرش به هم اتصال کوتاه کنین

  19. اقبال گفت:

    باسلام ، فیوز چینی قبل کنتور چند روزی سوخته بود ما در سفر بودیم، فک کنم دو سه روز. بعد ما عوض کردیم برق وصل شد. آیا اطلاعات کنتور دیجیتال پاک میشه یا تا چند رو ماندگار هست؟ با تشکر

    1. سلام
      خیر پاک نمیشه

    2. سعید گفت:

      با سلام و خسته نباشید
      کنتور تک فاز خانگی من بعد از یک قطعی برق کلا شماره های رو آن رو نشون نمیده ولی در ساختمان برق بدون مشکل جریان داره آیا این شماره ننداختن باعث پایین اومدن هزینه می‌شود ؟ یا تأثیری نداره به اداره برق هم اطلاع دادم

    3. سلام خیری تاثیری نداره ولی اداره برق هم نمیتونه کنتور رو بخونه

  20. جواد سوری گفت:

    سلام
    جناب غفاری نصب کنتر برق برای مشترکان دریک ساختمان ۵ طبقه چگونه است
    سوال آیا نسبت به شماره سریال به ترتیب نصب می کنند یا درهم هرکنتری که اول ازبین ۵کنتر برمی دارد
    درضمن چگونه کنتر واحد خود را مشخص کنم بدون اینکه برق کنترل را قطع وصل کنم
    پیشاپیش تشکر می کنم چه راهنمای کنید چه بی تفاوت باشید

    1. سلام
      طبق ترتیب شماره سریال نصب میشه به صورت استاندارد
      و برای هر کنتور از طریق لیبل یا شماره واحد روی کنتور لحاظ میشه و اگر مشخص نبود میبایست تک تک کنتور ها رو قطع کنید تا مشخص بشه

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *