آموزش برق صنعتی, اتوماسیون صنعتی, مقالات برق

سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب و سیم بندی آن چگونه است؟

سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب آن چگونه است؟

یکی از روش های کنترل جریان راه اندازی الکتروموتورها استفاده از سافت استارتر یا راه انداز نرم می باشد که قصد داریم در سایت کالنجی و  آموزش برق به این مورد بپردازیم.

سافت استارتر چیست؟

اگر با زبان انگلیسی آشنایی داشته باشیم از اسم آن معلوم هست که سافت استارتر (soft starter) به معنی چیزی هست که استارت را نرم انجام میدهد و سافت استارت (soft start) به معنی راه اندازی نرم است، بنابراین ما با وصل کردن این دستگاه  به الکتروموتور می توانیم الکتروموتور را به صورت نرم راه اندازی بکنیم.

همانطور که می دانید الکتروموتور در سایز های بزرگتر را نمی توان به صورت مستقیم راه اندازی کرد چونکه با جریان راه اندازی 4 الی 10 برابر جریان نامی مواجه خواهیم شد پس می آییم از روش هایی مثل ستاره مثلث ، سافت استارتر و درایو صنعتی (اینورتر) استفاده می کنیم.

مزایای استفاده از سافت استارتر

  • حذف جریان هجومی و گشتاور لحظه ای در زمان راه اندازی
  • افزایش طول عمر موتور و پمپ ها
  • افزایش قابلیت اطمینان و راندمان سیستم
  • کاهش سایز کابلها و کلید های اتصال به شبکه به علت کاهش جریان موتور
  • استارت و استپ سیستم بدون ضربه
  • کاهش هزینه ها، مخصوصا هزینه های تعمیر ونگهداری
  • شتاب گیری و شتاب دهی نرم

نکته اصلی اینجاست که ما فقط در مواردی که میخواهیم الکتروموتورمان به صورت نرم راه اندازی شود می توانیم از سافت استارتر استفاده کنیم و نمی توانیم سرعت الکتروموتور را با استفاده از این وسیله  تغییر دهیم. تغییراتی که از طریق سافت استارتر می شود انجام داد: کم کردن ولتاژ در لحظه راه اندازی – تغییر زمان استارت و استپ – کم کردن ولتاژ راه اندازی و تنظیم مقدار حفاظت بار و یک سری تنظیمات دیگر که بسته به نوع سافت استارتر دارد که اگر بخواهیم قدرت و گشتاور موتور را تغییر دهیم و سرعت موتور را کاهش یا افزایش دهیم و المان های بیشتری نیاز داشتیم از اینورتر جهت راه اندازی الکترو موتور استفاده می کنیم.

از جمله کاربرد های سافت استارتر:

  1. پمپ
  2. فن
  3. کمپرسور
  4. نوار نقاله
  5. میکسر
  6. سنگ شکن
  7. آسیاب
  8. سانتریفیوژ
  9. و …

نحوه نصب سافت استارتر

سافت استارتر هم شبیه به کنتاکتور سیم بندی قدرت و فرمان دارد سه تا ورودی دارد و سه تا خروجی که به الکتروموتور وصل می شود، خود سافت استارتر برق جداگانه نیاز دارد یعنی یک فاز و نول باید به آن وصل کنیم و شبیه به درایو صنعتی(اینورتر) نیست که از سیم ورودی قدرت تغذیه شود.

در تصویر پایین میتوانید سیم بندی قدرت را مشاهده کنید.

اگر به نوشته های روی سافت استارتر توجه کنید در یک قسمت نوشته شده که مسیر قدرت اول و سوم، تریستور دارند و بعد از گذشت زمانی بای پس (یعنی ورودی و خروجی اتصال کوتاه میشود) می شوند و تا زمانیکه استارت زده نشده قطع هستند اما مسیر قدرت وسط کاملا وصل می باشد، برای همین قبل از سافت استارتر کنتاکتور قرار داده ایم تا برق به الکتروموتور وصل نباشد. همه ی سافت استارتر ها به این صورت نیستند نمونه های دیگری هم وجود دارند که در هر سه مسیر قدرت شان تریستور قرار دارد، در تصویر پایین هر دو نمونه نمایش داده شده است.

سیم بندی مدار فرمان بدین صورت است:

بعد از وصل کردن مدار فرمان نیاز است که پتانسیومتر هایی که روی دستگاه تعبیه شده است را تنظیم کنیم، اما نمونه های متفاوتی وجود دارد که هم آنالوگ هست و هم دیجیتال.

مدل آنالوگ یک سری ولوم یا پتانسیومتر دارند که می شود آن را تنظیم کرد و در مدل دیجیتال ما با یک LCD مواجه می شویم که باید از طریق دکمه هایی که روی آن موجود است پارامتر ها را تنظیم کنیم و برای دانستن آن پارامتر های باید به دفترچه آن سافت استارتر مراجعه کنیم.

 
 

دیدگاهی در مورد “سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب و سیم بندی آن چگونه است؟

  1. سلام برای مصارف سه فاز پیشنهاد میشه و برای کولر آبی چون تکفازه جواب گو نیست

  2. نسب گفت:

    سلام و درود
    مطلب بسیار مفیدی بود. جسارتا فقط یک سوال
    آیا برای موتور کولر آبی 7500 هم می توان از این سافت استارتر ها استفاده کرد و اینکه مقرون به صرفه است یا خیر ؟

  3. سلام و درود بستگی داره اون چراغ مربوط به چی هست احتمال داره مشکل افت ولتاژ داشته باشید

  4. تولابی گفت:

    سلام مهندس مفید بود مطالب
    یه سوال من یه سافت زیمنس که دو ولوم داره آنالوگ یکی مربوط به کم کردن ولتاژ لحظه استارت و دومی تا ۲۰ ثانیه الان تغذیه رو به سافت میدیم دو نشانگر داره که سبز می‌شوند و با اعمال ولتاژ به پایهin سافتنشانگر تقریبا به رنگ زرد میشه و تیغه باز سافت یک لحظه وصل و قطع میشه
    چرا آیا خرابه

  5. علیرضا کاظمی گفت:

    درود و عرض ادب

    همه می‌دانیم محدوده کاربرد اینورترهای امروزی فقط در تغییر دور الکتروموتورها خلاصه نمی‌شود و می‌توان از یک اینورتر استفاده های بسیار و گوناگونی کرد مانند شیب راه اندازی… شیب ترمز ….برنامه کاری و……….

    اما من فقط میخوام دور یک الکتروموتور سه فاز را با برق تکفاز تغییر بدهم و هیچ توقعی دیگری ندارم آیا دستگاه خاصی غیر از اینورتر وجود دارد که از اینورتر ارزانتر و اقتصادی تر باشد ؟

    سپاسگزارم

  6. سلام اگه مدل آنالوگه که مثل همین ویدیوی مقاله اجرا میشه

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *