آموزش برق صنعتی, اتوماسیون صنعتی, مقالات برق

سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب و سیم بندی آن چگونه است؟

سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب آن چگونه است؟

یکی از روش های کنترل جریان راه اندازی الکتروموتورها استفاده از سافت استارتر یا راه انداز نرم می باشد که قصد داریم در سایت کالنجی و  آموزش برق به این مورد بپردازیم.

سافت استارتر چیست؟

اگر با زبان انگلیسی آشنایی داشته باشیم از اسم آن معلوم هست که سافت استارتر (soft starter) به معنی چیزی هست که استارت را نرم انجام میدهد و سافت استارت (soft start) به معنی راه اندازی نرم است، بنابراین ما با وصل کردن این دستگاه  به الکتروموتور می توانیم الکتروموتور را به صورت نرم راه اندازی بکنیم.

همانطور که می دانید الکتروموتور در سایز های بزرگتر را نمی توان به صورت مستقیم راه اندازی کرد چونکه با جریان راه اندازی 4 الی 10 برابر جریان نامی مواجه خواهیم شد پس می آییم از روش هایی مثل ستاره مثلث ، سافت استارتر و درایو صنعتی (اینورتر) استفاده می کنیم.

مزایای استفاده از سافت استارتر

  • حذف جریان هجومی و گشتاور لحظه ای در زمان راه اندازی
  • افزایش طول عمر موتور و پمپ ها
  • افزایش قابلیت اطمینان و راندمان سیستم
  • کاهش سایز کابلها و کلید های اتصال به شبکه به علت کاهش جریان موتور
  • استارت و استپ سیستم بدون ضربه
  • کاهش هزینه ها، مخصوصا هزینه های تعمیر ونگهداری
  • شتاب گیری و شتاب دهی نرم

نکته اصلی اینجاست که ما فقط در مواردی که میخواهیم الکتروموتورمان به صورت نرم راه اندازی شود می توانیم از سافت استارتر استفاده کنیم و نمی توانیم سرعت الکتروموتور را با استفاده از این وسیله  تغییر دهیم. تغییراتی که از طریق سافت استارتر می شود انجام داد: کم کردن ولتاژ در لحظه راه اندازی – تغییر زمان استارت و استپ – کم کردن ولتاژ راه اندازی و تنظیم مقدار حفاظت بار و یک سری تنظیمات دیگر که بسته به نوع سافت استارتر دارد که اگر بخواهیم قدرت و گشتاور موتور را تغییر دهیم و سرعت موتور را کاهش یا افزایش دهیم و المان های بیشتری نیاز داشتیم از اینورتر جهت راه اندازی الکترو موتور استفاده می کنیم.

از جمله کاربرد های سافت استارتر:

  1. پمپ
  2. فن
  3. کمپرسور
  4. نوار نقاله
  5. میکسر
  6. سنگ شکن
  7. آسیاب
  8. سانتریفیوژ
  9. و …

نحوه نصب سافت استارتر

سافت استارتر هم شبیه به کنتاکتور سیم بندی قدرت و فرمان دارد سه تا ورودی دارد و سه تا خروجی که به الکتروموتور وصل می شود، خود سافت استارتر برق جداگانه نیاز دارد یعنی یک فاز و نول باید به آن وصل کنیم و شبیه به درایو صنعتی(اینورتر) نیست که از سیم ورودی قدرت تغذیه شود.

در تصویر پایین میتوانید سیم بندی قدرت را مشاهده کنید.

اگر به نوشته های روی سافت استارتر توجه کنید در یک قسمت نوشته شده که مسیر قدرت اول و سوم، تریستور دارند و بعد از گذشت زمانی بای پس (یعنی ورودی و خروجی اتصال کوتاه میشود) می شوند و تا زمانیکه استارت زده نشده قطع هستند اما مسیر قدرت وسط کاملا وصل می باشد، برای همین قبل از سافت استارتر کنتاکتور قرار داده ایم تا برق به الکتروموتور وصل نباشد. همه ی سافت استارتر ها به این صورت نیستند نمونه های دیگری هم وجود دارند که در هر سه مسیر قدرت شان تریستور قرار دارد، در تصویر پایین هر دو نمونه نمایش داده شده است.

سیم بندی مدار فرمان بدین صورت است:

بعد از وصل کردن مدار فرمان نیاز است که پتانسیومتر هایی که روی دستگاه تعبیه شده است را تنظیم کنیم، اما نمونه های متفاوتی وجود دارد که هم آنالوگ هست و هم دیجیتال.

مدل آنالوگ یک سری ولوم یا پتانسیومتر دارند که می شود آن را تنظیم کرد و در مدل دیجیتال ما با یک LCD مواجه می شویم که باید از طریق دکمه هایی که روی آن موجود است پارامتر ها را تنظیم کنیم و برای دانستن آن پارامتر های باید به دفترچه آن سافت استارتر مراجعه کنیم.

 
 

دیدگاهی در مورد “سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب و سیم بندی آن چگونه است؟

  1. محمد گفت:

    سلام.وقتتون بخیر میخواستم بپرسم مدار فرمان سافت استارت زیمنس 75کیلووات چگونه بسته میشود ممنون

    1. سلام اگه مدل آنالوگه که مثل همین ویدیوی مقاله اجرا میشه

      1. علیرضا کاظمی گفت:

        درود و عرض ادب

        همه می‌دانیم محدوده کاربرد اینورترهای امروزی فقط در تغییر دور الکتروموتورها خلاصه نمی‌شود و می‌توان از یک اینورتر استفاده های بسیار و گوناگونی کرد مانند شیب راه اندازی… شیب ترمز ….برنامه کاری و……….

        اما من فقط میخوام دور یک الکتروموتور سه فاز را با برق تکفاز تغییر بدهم و هیچ توقعی دیگری ندارم آیا دستگاه خاصی غیر از اینورتر وجود دارد که از اینورتر ارزانتر و اقتصادی تر باشد ؟

        سپاسگزارم

  2. صدرالدین مستحکم گفت:

    سلام جناب مهندس وقتتان بخیر و شادی، اول تشکر میکنم بابت ویدئو مفید و توضیحات کامل حضرتعالی، و دوم میخواستم بپرسم من برای یک دستگاه ازه میزی تکفاز چه نوع سافت استارتی باید استفاده کنم،؟ و اگر ممکنه می فرمایید از کجا باید تهیه کنم؟ بازم از وقتی که گذاشتید سپاسگزارم.

    1. سلام وقتتون بخیر بر حسب کیلووات موتورتون سافت استارتر مناسب انتخاب میشه و در سایت الکترومارکت میتونید تهیه کنید

  3. فرهاد مثالی گفت:

    با سلام و احترام
    جناب مهندس برای الکتروموتورهای یونیورسال یا زغالی مثلا دستگاه اره فارسی بر ۲۰۰۰ وات سافت استارتری در ایران موجود هست،من تو کلیپهای خارجی دیدم ولی متاسفانه هرچی گشتم چیزی پیدا نکردم،،

    1. سلام
      بله وجود داره
      سافت استارتر سنگ فرز رو در گوگل سرچ کنید

    2. مجید جعفری گفت:

      سلام می خواستم سوال کنم از سافت کنترل برای آسانسور میشه استفاده کرد از نصابها سوال میکنم میگن باید اینورتر نصب کنید سافت کنترل بگذارید الکترو موتور میسوزه چون موتور آسانسور هنگام حرکت ضربه میزنه و نصب تابلو اینورتر خیلی هزینه داره گفتم راهنمایی کنید امکان پذیره.با تشکر

      1. سلام در تایلو اسانسور باید درایو مخصوص اسانسور استفاده بشه

  4. مجید دانیالی گفت:

    تشکر از مطالب مفید و ارزشمند شما
    سئوال من در خصوص مدار فرمان راه اندازی سافت استارتر است از آنجایی که با وصل شدن کلید استارت برق همزمان به پیچ A1 کنتاکتور و پیچ 1 سافت استارتر وصل می شود و زمان عملکرد سافت استارتر از کنتاکتور سریعتر بوده آیا با پیغام خطا در سافت استارتر مواجه نمی شویم ؟

    1. سلام خیر خطایی صادر نمیشه

  5. احد گفت:

    سلام خسته نباشید ی سوال دارم .
    برای اینکه سافت استارت رو از مدار خارج کنیم تا کنتاکتور بای پس خارجی وارد مدارشود،چه کاری انجام بدیم؟ایا پارامترهایی رو باید تنظیم کنیم؟؟یا مدارفرمان مجزا میخواد؟

    1. سلام چندان نیاز به این کار نیست چون سافت استارتر برای استفاده دائمی در بار الکتروموتور طراحی شده

  6. مهدی عظیمی گفت:

    سلام من برای تست الکتروموتور با توانهای مختلف (از 1 تا 90 کیلو وات) نیاز به سافت استارتر دارم. آیا میشه با سافت استارتر 7.5 کیلو وات تمام الکترو موتورها را تست کرد؟

    1. سلام خیر
      ماکزیمم تا موتور 7.5 کیلو وات رو میشه تست کرد

  7. مهدی مظفری گفت:

    سلام مهندی
    ایا این سافت استار تر کار کنترل فاز رو هم انجام میدهد

      1. مهدی مظفری گفت:

        سلام منظورم مدل های انالوگ مخصوصا مدل 3RW3026-1BB14

  8. داریوش گفت:

    سلام و درود
    موتور پمپی دارم که توان نامی ان 30 کیلو وات است ولی در منحنی هم پوشانی پمپ برای کار بهینه 18 کیلو وات نیاز دارد دارد . از انجایی که از ژنراتور برق باید استفاده کنم برای کاهش هزینه و مصرف گازوئیل هر چه ژنراتور کوچکتر باشد مصرف کمتری دارد . راهنمایی بفرمایید
    1- اگر بدون سافت استارتر موتور را راه اندازی کنم چه ژنراتوری نیاز است ؟
    2- اگر با سافت استارتر مموتور پمپ را راه اندازی کنم حداقل توان ژنراتور چند کیلو وات باید باشد ؟
    ممنون میشوم راهنمایی بفرمایید

    1. سلام از اونجایی که توان موتور 30 کیلو وات هست و در انتخاب ژنراتور میباست نهایتا از 70 درصد توان اون استفاده کنیم با سافت استارت، حداقل توان ژنراتور 39 کیلو وات لازمه و بدون سافت استارت هم چون جریان لحظه راه اندازی حدود 1.5 برابر جریان نامی داریم، موتور تا 45 امپر هم جریان میکشه با احتساب اون سی درصد حد اقل توان ژنراتور 58 کیلو وات نیازه

  9. مهدی ظریف گفت:

    سلام
    برای الکتروپمپ ۲۲۰کیلووات جهت راه اندازی یک ضرب
    میتوان از ساعت استوارتر استفاده کرد
    متشکرم

  10. ali_ipe@yahoo.com گفت:

    استفاده سافت استارتر در موتور های چپ گرد ، راست گرد ، چگونه است.

    1. برای چپگرد راستگرد میتونید از درایو استفاده کنید

    2. حمید محمودی گفت:

      سلام خسته نباشید
      برای تست و آزمون سافت استاتر خارج از تابلو و در تعمیرگاه با داشتن فقط برق 220 ولت و با توجه به مداری که در بالا آوردید، یعنی فاز به A1 و نول به 1 و A2, آیا میتوانیم از صحت دستگاه مطلع شویم؟ و چگونه؟

      1. سلام سافت روشن میشه ولی قسمت قدرتش نمیشه تست کرد و نیاز به برق سه فاز هست

  11. امین گفت:

    سلام
    توی معدن چندتا سنگ شکن داریم که قراره با موتور برق راه اندازی کنیم چه جوری متوجه بشم کشش موتورهای برق چقدره یعنی چنتا موتور رو راه میندازه؟
    میشه مدار فرمان رو جوری طراحی کرد که همه به یک منبع وصل شن اما تک تک روشن خاموش بشن؟

    1. سلام
      1ماکزیمم جریان خروجی،روی ژنراتور نوشته شده
      2بله میشه

  12. رامین گفت:

    سلام مهندس غفاری عزیز
    آیا سافت استارتر موتور رو در مقابل جابه جایی فاز محافظت میکنه؟

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *