آموزش برق صنعتی, اتوماسیون صنعتی, مقالات برق

سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب و سیم بندی آن چگونه است؟

سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب آن چگونه است؟

یکی از روش های کنترل جریان راه اندازی الکتروموتورها استفاده از سافت استارتر یا راه انداز نرم می باشد که قصد داریم در سایت کالنجی و  آموزش برق به این مورد بپردازیم.

سافت استارتر چیست؟

اگر با زبان انگلیسی آشنایی داشته باشیم از اسم آن معلوم هست که سافت استارتر (soft starter) به معنی چیزی هست که استارت را نرم انجام میدهد و سافت استارت (soft start) به معنی راه اندازی نرم است، بنابراین ما با وصل کردن این دستگاه  به الکتروموتور می توانیم الکتروموتور را به صورت نرم راه اندازی بکنیم.

همانطور که می دانید الکتروموتور در سایز های بزرگتر را نمی توان به صورت مستقیم راه اندازی کرد چونکه با جریان راه اندازی 4 الی 10 برابر جریان نامی مواجه خواهیم شد پس می آییم از روش هایی مثل ستاره مثلث ، سافت استارتر و درایو صنعتی (اینورتر) استفاده می کنیم.

مزایای استفاده از سافت استارتر

  • حذف جریان هجومی و گشتاور لحظه ای در زمان راه اندازی
  • افزایش طول عمر موتور و پمپ ها
  • افزایش قابلیت اطمینان و راندمان سیستم
  • کاهش سایز کابلها و کلید های اتصال به شبکه به علت کاهش جریان موتور
  • استارت و استپ سیستم بدون ضربه
  • کاهش هزینه ها، مخصوصا هزینه های تعمیر ونگهداری
  • شتاب گیری و شتاب دهی نرم

نکته اصلی اینجاست که ما فقط در مواردی که میخواهیم الکتروموتورمان به صورت نرم راه اندازی شود می توانیم از سافت استارتر استفاده کنیم و نمی توانیم سرعت الکتروموتور را با استفاده از این وسیله  تغییر دهیم. تغییراتی که از طریق سافت استارتر می شود انجام داد: کم کردن ولتاژ در لحظه راه اندازی – تغییر زمان استارت و استپ – کم کردن ولتاژ راه اندازی و تنظیم مقدار حفاظت بار و یک سری تنظیمات دیگر که بسته به نوع سافت استارتر دارد که اگر بخواهیم قدرت و گشتاور موتور را تغییر دهیم و سرعت موتور را کاهش یا افزایش دهیم و المان های بیشتری نیاز داشتیم از اینورتر جهت راه اندازی الکترو موتور استفاده می کنیم.

از جمله کاربرد های سافت استارتر:

  1. پمپ
  2. فن
  3. کمپرسور
  4. نوار نقاله
  5. میکسر
  6. سنگ شکن
  7. آسیاب
  8. سانتریفیوژ
  9. و …

نحوه نصب سافت استارتر

سافت استارتر هم شبیه به کنتاکتور سیم بندی قدرت و فرمان دارد سه تا ورودی دارد و سه تا خروجی که به الکتروموتور وصل می شود، خود سافت استارتر برق جداگانه نیاز دارد یعنی یک فاز و نول باید به آن وصل کنیم و شبیه به درایو صنعتی(اینورتر) نیست که از سیم ورودی قدرت تغذیه شود.

در تصویر پایین میتوانید سیم بندی قدرت را مشاهده کنید.

اگر به نوشته های روی سافت استارتر توجه کنید در یک قسمت نوشته شده که مسیر قدرت اول و سوم، تریستور دارند و بعد از گذشت زمانی بای پس (یعنی ورودی و خروجی اتصال کوتاه میشود) می شوند و تا زمانیکه استارت زده نشده قطع هستند اما مسیر قدرت وسط کاملا وصل می باشد، برای همین قبل از سافت استارتر کنتاکتور قرار داده ایم تا برق به الکتروموتور وصل نباشد. همه ی سافت استارتر ها به این صورت نیستند نمونه های دیگری هم وجود دارند که در هر سه مسیر قدرت شان تریستور قرار دارد، در تصویر پایین هر دو نمونه نمایش داده شده است.

سیم بندی مدار فرمان بدین صورت است:

بعد از وصل کردن مدار فرمان نیاز است که پتانسیومتر هایی که روی دستگاه تعبیه شده است را تنظیم کنیم، اما نمونه های متفاوتی وجود دارد که هم آنالوگ هست و هم دیجیتال.

مدل آنالوگ یک سری ولوم یا پتانسیومتر دارند که می شود آن را تنظیم کرد و در مدل دیجیتال ما با یک LCD مواجه می شویم که باید از طریق دکمه هایی که روی آن موجود است پارامتر ها را تنظیم کنیم و برای دانستن آن پارامتر های باید به دفترچه آن سافت استارتر مراجعه کنیم.

 
 

دیدگاهی در مورد “سافت استارتر چیست؟ و نحوه نصب و سیم بندی آن چگونه است؟

  1. داریوش گفت:

    سلام و درود
    موتور پمپی دارم که توان نامی ان 30 کیلو وات است ولی در منحنی هم پوشانی پمپ برای کار بهینه 18 کیلو وات نیاز دارد دارد . از انجایی که از ژنراتور برق باید استفاده کنم برای کاهش هزینه و مصرف گازوئیل هر چه ژنراتور کوچکتر باشد مصرف کمتری دارد . راهنمایی بفرمایید
    1- اگر بدون سافت استارتر موتور را راه اندازی کنم چه ژنراتوری نیاز است ؟
    2- اگر با سافت استارتر مموتور پمپ را راه اندازی کنم حداقل توان ژنراتور چند کیلو وات باید باشد ؟
    ممنون میشوم راهنمایی بفرمایید

    1. سلام از اونجایی که توان موتور 30 کیلو وات هست و در انتخاب ژنراتور میباست نهایتا از 70 درصد توان اون استفاده کنیم با سافت استارت، حداقل توان ژنراتور 39 کیلو وات لازمه و بدون سافت استارت هم چون جریان لحظه راه اندازی حدود 1.5 برابر جریان نامی داریم، موتور تا 45 امپر هم جریان میکشه با احتساب اون سی درصد حد اقل توان ژنراتور 58 کیلو وات نیازه

  2. مهدی ظریف گفت:

    سلام
    برای الکتروپمپ ۲۲۰کیلووات جهت راه اندازی یک ضرب
    میتوان از ساعت استوارتر استفاده کرد
    متشکرم

  3. ali_ipe@yahoo.com گفت:

    استفاده سافت استارتر در موتور های چپ گرد ، راست گرد ، چگونه است.

    1. برای چپگرد راستگرد میتونید از درایو استفاده کنید

    2. حمید محمودی گفت:

      سلام خسته نباشید
      برای تست و آزمون سافت استاتر خارج از تابلو و در تعمیرگاه با داشتن فقط برق 220 ولت و با توجه به مداری که در بالا آوردید، یعنی فاز به A1 و نول به 1 و A2, آیا میتوانیم از صحت دستگاه مطلع شویم؟ و چگونه؟

    3. سلام سافت روشن میشه ولی قسمت قدرتش نمیشه تست کرد و نیاز به برق سه فاز هست

  4. امین گفت:

    سلام
    توی معدن چندتا سنگ شکن داریم که قراره با موتور برق راه اندازی کنیم چه جوری متوجه بشم کشش موتورهای برق چقدره یعنی چنتا موتور رو راه میندازه؟
    میشه مدار فرمان رو جوری طراحی کرد که همه به یک منبع وصل شن اما تک تک روشن خاموش بشن؟

    1. سلام
      1ماکزیمم جریان خروجی،روی ژنراتور نوشته شده
      2بله میشه

  5. رامین گفت:

    سلام مهندس غفاری عزیز
    آیا سافت استارتر موتور رو در مقابل جابه جایی فاز محافظت میکنه؟

  6. رضا گفت:

    سلام
    چرا از پیچ های اضافه جریان استفاده نشده
    یعنی نیازی نیست و خودش مدار قدرت رو قطع میکنه؟
    چجوریه؟

    1. سلام در اینجا هدف راه اندازی سافت استارت بوده و اگر بخوایم حفاظت جریان هم داشته باشیم قبل از این که سیم به a1 بره از رله اضافه جریان عبور میدیم

  7. علیرضا حمیدزاده گفت:

    سلام،
    وقت بخیر ،یک موتور ۴۵۰ کیلووات و ۶.۶ کیلوولت داریم میشه براش درایو یا سافت استارت گذاشت ـ تو این سایز هم درایو هست یا نه ،،ممنونم

    1. علی مرتضوی گفت:

      سلام دوست گرامی
      بله. برای راه اندازی این دو میتوان از درایو یا سافت استارتر استفاده کرد و در سایز 450 کیلووات وجود داره و برای موتور 6.6 کیلووات از درایو یا سافت استارتر 7.5 کیلووات استفاده کنین

    2. سلام بله هست و میشه گذاشت

  8. خبات احمدی گفت:

    ممنون از توضیحات کاملتون واقعا دستتون طلا

    1. خواهش میکنم
      سپاس ازهمراهی تون

    2. علی اصغر زارعی گفت:

      سلام
      آیا امکان داره موتور رامستقیم با سافت استارتر و بدون کنتاکتور راه اندازی کرد؟

    3. سلام بستگی به سافت داره برخی سافت ها یک فاز مستقیم وصله که باید کنتاکتور داشته باشه

  9. محمد گفت:

    سلام مهندس غفاری
    ممنون از توضیحات جامع و ارزشمندتون انشالله موفق باشید
    بسیار عالی

    1. سلام دوست عزیز
      ممنون از همراهی تون

  10. ایوب گفت:

    سپاس از توضیحات ساده و کامل شما. حق همیشه یارتان باد.

    1. سلام ممنون دوست بزرگوار
      همچنین

  11. پیمان عربی گفت:

    من میخوام یه دوره خوب تست و راه اندازی دستگاها و سویچ گیر ها برم ،میخواستم ببینم همچین دوره های کاربردی برای من هست یا نه؟باتشکر فراوان از جنابعالی

    1. سلام به نیاز خود شما بستگی داره و ما اطلاع نداریم دقیقا چه نیازی دارین

  12. محمد شفیع پور گفت:

    سلام
    آیا امکان استفاده از سافت استارتر برای راه اندازی آسانسور با ظرفیت 4 نفر و توان 7.5 kw وجود دارد؟

  13. محمد گفت:

    سلام
    مطالب بسيار مفيد هستن ممنون
    ميخواستم بدونم پارامترهاى سافت استارتر رنجشون چطور تنظيم ميشن مثلا محدودكردن جريان راه اندازى و…

    1. سلام این موارد شبیه اینورتر هست که در اموزش اینوتر توضیح دادیم.

  14. احمد گفت:

    عالی بوداگه میشه درموردسافت استارت دیجیتال بیشترتوضیح بدید.ممنون وخسته نباشید

    1. متشکرم
      در مقالات آینده سعی میکنیم آموزش بدیم

  15. آصف نوید احمدی گفت:

    از توضیحاتی شما که در اختیار ما قرار دادید سپاس گذارم

    1. محمد گفت:

      با سلام خدمت استاد عزیز.

      چرا جریان های خروجی سافت LcR1 و LCR3 با هم متفاوتن؟ ممنون میشم پاسخ بدین

  16. محمد گفت:

    از اطلاعات که میزارید بینهایت تشکر میکنم

  17. محمد گفت:

    واقعا از اطلاعات که میزارید تشکر میکنم.

  18. سجاد گفت:

    سللام
    عالی بود.

  19. jafar؟ گفت:

    با سلام خدمت مهندس عزیز.
    آیا بعد از اینکه سافت استارتر برای یک موتور جهت راه اندازی نرم تنظیم شد،برای ادامه کار آن موتور در حالت ماکزیمم خود،ایا نیاز هست که به تنظیمات سافت استارتر دست بزنیم،

    1. سلام فقط یک بار تنظیم میشه و نیاز نیست هر بار تنظیم کنیم

  20. ابراهیم سواری گفت:

    سلام خداقوت
    عالی بود

    1. متشکرم آقای سواری بزرگوار

خوشحال می شویم نظر یا سوال تان را با ما در میان بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *