همه ما در خانه یخچال داریم و این وسیله مهمترین تجهیز الکتریکی خانه است که باید عملکردی اتوماتیک داشته و به خوبی دمای داخل خود را تنظیم کند. از ترموستات برای کنترل دمای داخل یخچال و همچنین بازه عملکرد کمپرسور آن استفاده می‌کنند. اما گاهاً این قطعه خراب شده و نیاز به تعمیر، سرویس و حتی تعویض پیدا می‌کند. در این صورت روش سیم بندی ترموستات یخچال چگونه است؟
روش سیم بندی ترموستات یخچال ساده است و با اندک شناخت اجزای فنی و الکتریکی داخل یخچال به راحتی می‌توانیم آن را راه‌اندازی کنیم. هر چند در عمل نیازی نیست تا از نو سیم‌بندی یخچال را انجام دهیم و کافی است تا ترموستات جدید را در ترمینال مربوطه به جای قبلی قرار دهیم؛ اما به هر حال گاهاً مشکلات یخچال فراتر از ترموستات تا مدار الکتریکی و سیم‌بندی آن ادامه پیدا می‌کند. در این صورت اطلاع از روش سیم بندی ترموستات یخچال مفید است.
در ویدیوی زیر به صورت مفصل در مورد روش سیم‌بندی صحبت شده است. همچنین برای آموزش سیم‌بندی دیگر تجهیزات الکتریکی و آموزش پایه برق صنعتی و ساختمان می‌توانید باقی فیلم‌های آموزش برق را از داخل سایت کالنجی مشاهده کنید.
فهرست مطالب
اجزای پایه یخچال
قبل از آنکه بخواهیم تا روش سیم بندی ترموستات یخچال را شرح دهیم، لازم است تا مختصر و مفید با اجزای پایه یخچال آشنا شوید. در یک یخچال ممکن است از طیف متنوع اجزای فنی و الکتریکی از قبیل انواع صفحه نمایش، انواع سنسور، انواع المنت و… استفاده شده باشد. اما به هر حال اجزای پایه آن به قرار زیر هستند:
- ترموستات
- سوئیچ درب
- کمپرسور
- رله استارت
- رله اوور لود حرارتی
تمامی این اجزا بخش‌های کوچک و بزرگ یک یخچال هستند که به نوعی از آنها در مدار کنترل اتوماتیک یخچال استفاده شده است. عملکرد اتوماتیک ترموستات با توجه به نوع سیم‌بندی آن به همراه این اجزا در کنار هم انجام می‌شود. هدف آن است که ترموستات بتواند عملکرد کمپرسور را در دست گرفته و آن را در بازه دمایی ایده‌آل روشن و خاموش کند. قاعدتاً در این‌باره با شرایط مختلف از قبیل باز و بسته شدن درب یخچال و… روبرو است. در ادامه به چگونگی ارتباط این بخش‌ها برای سیم بندی ترموستات یخچال می‌پردازیم.
نحوه اتصال الکتریکی اجزا برای عملکرد اتوماتیک یخچال
ابتدای سیم بندی ترموستات یخچال با ورود سیم فاز به خود ترموستات آغاز می‌شود. دقت کنید که ترموستات در واقع یک کلید الکتریکی حساس به دما است. لذا با توجه به اطلاعات ترموکوپل برای قطع و وصل شدن سیم فاز عمل می‌کند.
ترموستات برای عملکرد رله استارت قرار دارد. لذا سیم فاز را با چرخاندن در ترمینال‌های ترموستات برای برق دهی رله استارت یخچال سیم‌کشی می‌کنیم. از این رله نیز دو عدد سیم برای پایه‌های ترمینال کمپرسور کشیده خواهد شد. این پایه‌ها با نام S و R مشخص شده‌اند.
برق سوئیچ درب یخچال را از پایه ترموستات می‌گیرند. در واقع سوئیچ درب تأثیری در روش سیم بندی ترموستات یخچال ندارد؛ اما مدار آن در موازات مدار ترموستات قرار گرفته و برای فعال شدن یک عدد لامپ سیم‌بندی می‌شود. از آنجا که برق ورودی فاز یخچال مستقیم به ترموستات متصل است، لذا از همین پایه برای اتصال به سوئیچ درب و در نهایت لامپ استفاده می‌کنیم.
ترموستات قطعه‌ای برای قطع و وصل سیم فاز در مسیر فعال شدن کمپرسور یخچال است؛ اما سیم نول کمپرسور را از طریق رله حرارتی متصل می‌کنند. این رله در مسیر اتصال نول کمپرسور نصب شده و در صورت داغ شدن بیش از حد بدنه کمپرسور عمل کرده و مسیر نول آن را قطع می‌کند تا به این ترتیب از کمپرسور در مقابل شرایط کار دشوار و یا خرابی‌های احتمالی جلوگیری کند. سیم نول پس از رله اوور لود (رله حرارتی) به پایه ترمینال C از کمپرسور متصل می‌شود.
آیا در سیم بندی ترموستات یخچال به ارت نیاز داریم؟
سیم ارت یک الزام امنیتی است و حضور این سیم در تجهیزات حساس مانند یخچال الزامی است. لذا لازم است تا برای سیم‌کشی سیم ارت اقدام کنید. برای این کار یک سیم ارت به پایه ترموستات و یک سیم به بدنه کمپرسور یخچال متصل خواهد شد.
نحوه عملکرد ترموستات در یخچال
سیم بندی ترموستات یخچال با هدف راه‌اندازی اتوماتیک کمپرسور انجام می‌شود. به شکلی که قرار است تا ترموستات به عنوان یک کلید الکترونیکی حساس به دما در مسیر سیم فاز راه‌اندازی کمپرسور قرار داشته باشد.
ترموستات مستقیم با ترموکوپل در ارتباط است. این ترموکوپل نیز دمای حاکم در فضای داخل یخچال را پایش می‌کند و اطلاعات خود را به شکل سیگنال الکتریکی در اختیار ترموستات قرار می‌دهد. در صورت افزایش دمای داخل یخچال ترموستات نیز عمل کرده و مسیر سیم فاز برای کارکرد کمپرسور را فعال می‌کند.
فعالیت کمپرسور تحت تأثیر دو کلید قرار دارد. ترموستات که با توجه به دمای محیط یخچال سیم فاز را قطع و وصل می‌کند، به همراه کلید اوور لود (رله حرارتی) که با توجه به دمای بدنه خود کمپرسور سیم نول آن را قطع و وصل می‌کند. به این ترتیب اگر کمپرسور در شرایط بهینه باشد، در صورت عملکرد ترموستات فعال خواهد شد.